Tại hội thảo “Quản trị sụt lún và quản lý nước ngầm khu vực Đồng bằng sông Cửu Long” tổ chức ở thành phố Cần Thơ ngày 22-3, ông Phạm Anh Huân – trưởng phòng quản lý tài nguyên nước và môi trường Sở Tài nguyên – môi trường thành phố Cần Thơ – cho biết tốc độ sụt lún do Bộ Tài nguyên và môi trường đo lường ở thành phố này là 4,37cm/năm trong giai đoạn 2005-2017.

Còn số liệu phân tích ảnh vệ tinh trong những năm 2015-2019 cho thấy tốc độ sụt lún của thành phố Cần Thơ vượt quá 5cm/năm ở hầu hết các khu vực trên địa bàn.

Tiến sĩ Hà Quang Khải (Đại học Bách khoa TP.HCM) cho biết với những số liệu trên, thành phố Cần Thơ đang dẫn đầu miền Tây về tình trạng sụt lún, bởi các địa phương khác trong vùng có tốc độ sụt lún trung bình 1,1 – 3cm/năm.

Tại hội thảo, các chuyên gia có cùng chung nhận định hai tác nhân chính gây ra sụt lún ở quy mô lớn, cấp khu vực là quá trình khai thác nước ngầm và quá trình nén tự nhiên của phù sa tầng nông.

Riêng tại Cần Thơ, ngoài việc khai thác nước ngầm nhiều, tải trọng cơ sở hạ tầng cũng góp phần làm sụt lún nhiều hơn các địa phương khác trong vùng.

Trả lời câu hỏi của các đại biểu cho rằng tình trạng ngập lụt đô thị có phải do phát sinh từ sụt lún hay không, tiến sĩ Khải cho rằng việc sụt lún có thể khiến ngập lụt thêm trầm trọng hơn, còn nguyên nhân ngập lụt có phải hoàn toàn do sụt lún hay không cần nghiên cứu thêm.

Ông Nguyễn Thực Hiện – phó chủ tịch UBND thành phố Cần Thơ – cho biết thành phố đã và đang triển khai việc khoanh định vùng hạn chế khai thác nước ngầm trên địa bàn và thực hiên các biện pháp kiểm soát tình trạng này nhằm giảm tối đa sụt lún.

Theo CHÍ QUỐC – Tuổi Trẻ

Mặc dù mức giảm 2cm này là ít, các nhà nghiên cứu cảnh báo rằng về tổng thể, sự việc có thể gây ra những tác động lớn về môi trường và kinh tế.

Theo báo South China Morning Post, trong nghiên cứu đăng trên tạp chí Advances in Water Science số tháng 2-2021, tác giả Nie Ning và các đồng nghiệp ở Bộ Giáo dục Trung Quốc cho rằng mực nước Sông Dương Tử thấp dần chủ yếu là do biến đổi khí hậu và tác động của con người như làm thay đổi cảnh quan, xây đập thủy điện…

Có khoảng 460 triệu người sinh sống dọc theo sông Dương Tử, trong đó trụ cột kinh tế là thành phố Thượng Hải. Do hoạt động công nghiệp tăng, đã có hơn 1.000 hồ nước ven sông bị lấp. Trước đây, các nhà khoa học cho rằng tổng lượng nước trên sông không thay đổi nhưng nghiên cứu mới cho thấy điều ngược lại.

Để đưa ra ước tính gần đúng, nhóm của Nie kết hợp số liệu của các trạm quan trắc trên mặt đất với ảnh vệ tinh có thể phát hiện sự thay đổi của trọng lực do nước gây ra.

Họ kết luận biến đổi khí hậu mà hệ quả là các hiện tượng khí hậu bất thường như nắng nóng làm giảm lượng mưa đổ vào sông Dương Tử.

Nhiệt độ ấm hơn cũng làm mực nước cao/thấp của dòng sông giãn rộng, gây lũ lụt và hạn hán nhiều hơn. Lượng bốc hơi nước cũng tăng, một phần do nhiệt độ cao, một phần do tác động của con người tại các thành phố lớn.

Vai trò của các đập thủy điện, theo các nhà nghiên cứu là có tác động tiêu cực tương đối nhỏ với lượng nước. Hoạt động của 15 đập thủy điện lớn, trong đó có đập Tam Hiệp, khiến mực nước sông giảm vào mùa đông và mùa xuân và tăng lên trong những tháng ấm nóng còn lại.

Xie Zhicai, nhà nghiên cứu của Viện Thủy sinh tại Học viện Khoa học Vũ Hán (không thuộc nhóm nghiên cứu), cho biết mực nước sông giảm có thể gây ra các tác động ngoài dự đoán đến môi trường. Chẳng hạn, nồng độ các chất ô nhiễm trong nước sông có thể tăng lên và gây hại đến các loài thủy sinh dễ bị tổn thương.

Ít nước hơn cũng có nghĩa là các đập thủy điện có vai trò lớn hơn trong việc điều tiết nước, phá vỡ các chu trình tự nhiên. Một số loài cá, trong đó có cá tầm – rất nhạy cảm với sự thay đổi của nhiệt độ và mực nước – sẽ bị ảnh hưởng. Cụ thể, hoạt động sinh sản của chúng có thể bị đảo lộn.

Báo cáo khẳng định, hiện tại, sông Dương Tử không thiếu nước, mực giảm vẫn thấp, nhưng tác động tiêu cực có thể xảy ra về lâu dài.

Một nhà khoa học ẩn danh chia sẻ với báo South China Morning Post rằng giảm mực nước trên sông Dương Tử có thể có hại nhiều hơn so với những gì báo cáo chỉ ra.

Hiện tại mỗi ngày, một lượng nước lớn không được tiết lộ đều đặn được lấy khỏi sông Dương Tử để đưa lên phía bắc, đến các thành phố khô hạn, trong đó có Bắc Kinh.

Theo chính quyền địa phương, hơn một nửa lượng nước tiêu thụ ở Bắc Kinh đến từ sông Dương Tử.

Theo nhà nghiên cứu ẩn danh này, có vẻ như chính quyền Trung Quốc cũng đã biết về tác động của việc giảm mực nước trên sông nên đã siết các dự án xây dựng mới dọc theo sông Dương Tử. Từ tháng 1-2021, tất cả hoạt động đánh bắt cá trên sông cũng bị cấm trong 10 năm để bảo vệ dòng sông khỏi đánh bắt cá quá mức và ô nhiễm.

Theo HỒNG VÂN – Tuổi Trẻ

Hình ảnh cận cảnh mới được chụp bởi camera trường rộng 3 trên Kính viễn vọng không gian Hubble cho thấy rõ dải khí bụi sẫm màu khổng lồ bao quanh hạt nhân của NGC4826, điểm đặc trưng khiến nó được mệnh danh là thiên hà Mắt Đen hay Mắt Quỷ.

Sự kết hợp màu sắc được tạo ra từ các lần phơi sáng riêng biệt chụp trong ba vùng “có thể nhìn thấy, cận hồng ngoại và cực tím” của quang phổ. Các nhà thiên văn học đã sử dụng 5 bộ lọc để lấy mẫu các bước sóng ánh sáng khác nhau, sau đó tổng hợp chúng lại để đem đến cái nhìn ấn tượng nhất về thiên hà NGC4826.

NGC4826 nằm cách Trái Đất khoảng 17 triệu năm ánh sáng và có đường kính nhỏ hơn một nửa so với dải Ngân Hà của chúng ta. Kể từ khi được phát hiện vào năm 1779, thiên hà xoắn ốc này thu hút sự quan tâm lớn của giới thiên văn bởi chuyển động kỳ lạ của các dải khí bụi bên trong nó.

“Khí ở các vùng bên ngoài và bên trong của thiên hà NGC4826 đang quay ngược chiều nhau, điều này có thể liên quan đến một sự kiện hợp nhất gần đây. Các ngôi sao mới đang hình thành trong vùng va chạm giữa các dải khí bụi”, NASA cho biết.

Các nhà thiên văn học giải thích rằng NGC4826 có thể đã va chạm và sáp nhập với một thiên hà vệ tinh giàu khí khác, hoặc được bồi tụ bởi các đám mây khí bụi khổng lồ từ môi trường liên sao.

Đoàn Dương (SciTech Daily) – Vnexpress