Tại thành phố Nghi Xương, tỉnh Hồ Bắc, dòng nước lũ đục ngầu dâng cao tới bụng, khiến người và xe mắc kẹt trong những đoạn đường ngập nước. Ở gần thành phố Trùng Khánh, những dòng nước chảy xối xả như cuốn trôi các con đường, trong khi thị trấn du lịch Dương Sóc cũng trải qua trận mưa dữ dội được giới chức địa phương mô tả như sự kiện “trăm năm” mới xảy ra.

Nhiều tuần xảy ra mưa lớn bất thường đã tàn phá khắp miền nam Trung Quốc, khiến ít nhất 106 người chết, mất tích và ảnh hưởng tới hàng chục triệu cư dân. Đối với nhiều khu vực hứng chịu, đây là trận lũ lụt tồi tệ nhất trong vài thập kỷ.

Một trong những tỉnh chịu ảnh hưởng nặng nề nhất là Hồ Bắc, có thủ phủ là Vũ Hán, nơi vừa hứng chịu thiệt hại nghiêm trọng vì Covid-19. Cuối tháng trước, lực lượng cứu hộ đã phải đập vỡ cửa ôtô để giải cứu người mắc kẹt do nước lũ ở Nghi Xương, thành phố chắn cửa phía đông của đập Tam Hiệp, một trong những đập lớn nhất thế giới.

Sau 31 ngày liên tiếp phát cảnh báo về mưa lũ, Trung tâm Khí tượng Quốc gia Trung Quốc ngày 3/7 dự báo một đơn mưa lớn khác sẽ xảy ra ở phía tây nam bắt đầu từ 4/7. Chuyên gia cũng cảnh báo về nguy cơ sạt lở và vỡ hồ chứa, đập.

Mưa lớn kéo dài khiến nhiều người suy đoán về tình trạng đập Tam Hiệp trên sông Trường Giang khi nó đối mặt với thách thức lớn nhất từ khi hoàn thiện năm 2003.

Quan chức Trung Quốc nhiều lần khẳng định nỗi lo đập vỡ là “vô nghĩa”, trong khi thông tấn nhà nước Xinhua cũng khẳng định đập Tam Hiệp giảm nhẹ lũ lụt ở Trường Giang, song khu vực này tiếp tục bị tàn phá bởi lũ lụt, lở đất và mới nhất là một trận động đất.

Theo Bộ Quản lý Tình trạng Khẩn cấp Trung Quốc, lũ lụt đã ảnh hưởng tới 26 tỉnh ở nước này, khiến hàng trăm nghìn ngôi nhà hư hại và gây thiệt hại kinh tế khoảng 25 tỷ nhân dân tệ (3,6 tỷ USD).

Ngọc Ánh (Theo NY Times) – Vnexpress

Trong bữa tối tại Nhà Trắng thứ 7 tuần trước, tỷ phú Bernard Marcus, nhà tài trợ hàng đầu cho đảng Cộng hòa, nói với Tổng thống Donald Trump rằng ông thấy lo lắng về kết quả khảo sát sụt giảm và vai trò quản lý của Jarred Kushner trong chiến dịch tái tranh cử của bố vợ.

Trump cố gắng trấn an Marcus bằng cách cam kết với nhà sáng lập Home Depot rằng vận may chính trị của ông sẽ sớm thay đổi, một phần bởi ông đã chọn “những người giỏi” để quản lý chiến dịch tranh cử, theo một người biết rõ về cuộc trao đổi.

Sáng hôm sau, trước khi bắt đầu một vòng golf, Tổng thống Mỹ chia sẻ video trên Twitter cho thấy một người ủng hộ của ông ở Florida hét vang “quyền lực da trắng”, khiến trợ lý phải vội vàng tìm ông để đề nghị xóa bài đăng.

Khi chuẩn bị tới ngọn núi nổi tiếng Mount Rushmore, nơi chạm khắc gương mặt của 4 đời tổng thống Mỹ, để kỷ niệm quốc khánh vào ngày 4/7, Trump vừa trải qua tháng khó khăn nhất trong ba năm rưỡi ở Nhà Trắng. Ông thậm chí đã nghĩ tới viễn cảnh thất cử trong cuộc bầu cử cuối năm nay.

“Biden không thể nói năng một cách rành mạch, nhưng ông ấy có thể trở thành tổng thống của các bạn, bởi một số người không yêu mến tôi”, Trump nói trong cuộc phỏng vấn với Fox News, hôm 25/6.

Dù Trump liên tục khẳng định “nCoV sẽ biến mất”, nhiều bang ở Mỹ đang chứng kiến ca nhiễm mới tăng mạnh trở lại. Mỹ ngày 3/7 ghi nhận thêm hơn 51.000 ca nhiễm nCoV trong 24h, mức kỷ lục từ khi dịch bùng phát. Covid-19 bùng phát trở lại khiến nhiều bang phải dừng kế hoạch mở cửa nền kinh tế và siết chặt thêm nhiều biện pháp hạn chế.

Điều này khiến chỉ trích về cách đối phó với đại dịch của Trump ngày càng tăng. Thăm dò dư luận do Reuters/Ipsos thực hiện ngày 22-23/6 cho thấy chỉ có 37% người Mỹ ủng hộ cách Trump đối phó Covid-19, mức thấp nhất kể từ khi bắt đầu khảo sát hồi tháng ba.

Kết quả nhiều cuộc khảo sát về bầu cử gần đây cũng bất lợi với Trump, khi ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden đang “thắng thế” ở một số bang chiến địa. Khảo sát riêng của đảng Cộng hòa trong vài tuần gần đây cho thấy Trump thậm chí gặp khó khăn ở các bang bảo thủ, khi chỉ dẫn trước Biden 5 điểm ở Montana nhưng thua ở Georgia và Kansas.

Không dừng lại ở đó, Trump liên tiếp phải đối mặt với nhiều khó khăn trong tháng 6. Làn sóng biểu tình chống phân biệt chủng tộc ở Mỹ vẫn chưa dừng lại, trong khi sắc lệnh cải cách cảnh sát Trump ký hôm 16/6 bị chê hời hợt. Sự kiện đầu tiên khi nối lại chiến dịch tranh cử ở Tulsa, bang Oklahoma cũng khiến Trump thất vọng, với những dãy ghế trống người.

Các thông tin tiết lộ trong hồi ký của John Bolton, cựu cố vấn an ninh quốc gia, hay tranh cãi về thông tin Nga treo thưởng cho Taliban sát hại lính Mỹ ở Afghanistan càng khiến những ngày cuối tháng 6 của ông thêm khó khăn.

Tất cả đã góp phần làm Trump “mất điểm” trong mắt cử tri ở các bang dao động. “Người dân đang đánh giá về màn trình diễn của Trump và cách ông ấy xử lý nó”, John Thune, nghị sĩ đảng Cộng hòa ở bang Nam Dakota, thừa nhận. “Đôi khi bạn phải chấp nhận và tiếp tục cuộc chơi”.

Trump vẫn tiếp tục hy vọng có thể phục hồi nền kinh tế trong 4 tháng trước ngày bầu cử và lạc quan thông báo Mỹ đã có thêm 4,8 triệu việc làm trong tháng 6. Tuy nhiên, không thể chắc chắn Trump sẽ lấy lại được sự ủng hộ nhờ dấu hiệu hồi phục kinh tế này, giữa lúc số ca nhiễm ở nhiều bang tăng vọt.

Một số cố vấn của Trump cho biết khảo sát nội bộ cho thấy kết quả cạnh tranh hơn nhiều giữa Tổng thống Mỹ và ứng viên Joe Biden. Họ cũng thêm rằng các cuộc tranh luận sắp tới có thể định hướng lại cuộc đua và Trump vẫn có nhiều lợi thế về mặt tổ chức chiến dịch tranh cử và gây quỹ.

Tuần trước, nhóm trợ lý cấp cao của Nhà Trắng và chiến dịch tranh cử đã họp bàn về lịch trình của Trump trong tháng 7, trong đó vẫn tiếp tục tổ chức các buổi vận động tranh cử nhưng với quy mô nhỏ hơn. Kushner, con rể, cố vấn thân cận và đồng thời là giám sát chiến dịch tranh cử của Trump, cho biết chiến lược của anh là để cho Tổng thống “làm chủ” cuộc đua của chính ông.

“Suy cho cùng Tổng thống mới thực sự là người quản lý chiến dịch này. Công việc của chúng tôi là cung cấp dữ liệu, ý tưởng để giúp ông định hình cuộc đua. Sau khi ông ấy đưa ra quyết định về điều mình muốn, chiến dịch tranh cử sẽ được thiết kế phù hợp cho Tổng thống”, Kushner nói.

Quan điểm này có thể làm hài lòng nhiều người ủng hộ tận tâm nhất của Trump, nhưng có thể làm nản lòng nhiều thành viên đảng Cộng hòa, những người luôn lo lắng sẽ để mất Thượng viện vào tay đảng Dân chủ.

Trong khi đó, một số đồng minh thân cận nhất ngoài Nhà Trắng cũng đang cố gắng xây dựng kế hoạch chiến lược cho cuộc tái tranh cử của Trump. Chris Christie, cựu thống đốc New Jersey, đã cảnh báo Trump thua cuộc nếu không dừng chạy lại kế hoạch tranh cử năm 2016 và thúc giục Tổng thống xây dựng tầm nhìn rõ ràng hơn cho 4 năm tiếp theo.

Một số đồng minh khác muốn Trump thay đổi đội ngũ chiến dịch tranh cử và loại bỏ giám đốc Brad Parscale. Động thái này được Kushner khuyến khích sau thất bại ở Tulsa vì cho rằng đây là lỗi của Parscale, theo một số nguồn tin thân cận. Tuy nhiên, các cố vấn thân cận nhất với Trump tin điều này khó xảy ra, một phần vì Trump không muốn nhận lời khuyên từ một chiến lược gia mới.

Giữa lúc khủng hoảng bủa vây Trump, nhiều thành viên đảng Cộng hòa thắc mắc tại sao Tổng thống không sẵn lòng thực hiện một số cách đơn giản để giải quyết các khó khăn hiện tại. Ví dụ rõ ràng nhất là Trump luôn từ chối khuyến khích đeo khẩu trang để ngăn nCoV, kẻ thù vô hình có thể đe dọa nhiều nhất tới triển vọng tranh cử tháng 11 tới. Một số cố vấn đã cố gắng thuyết phục Trump, nhưng không có kết quả.

“Điều tôi thấy khó hiểu là để tái đắc cử, Tổng thống cần khôi phục được nền kinh tế”, thượng nghị sĩ Mitt Romney nói. Ông thêm rằng khôi phục kinh tế không thể diễn ra nếu Covid-19 không được kiểm soát và đeo khẩu trang được cho là biện pháp khá hiệu quả để ngăn nCoV.

Tổng thống cũng “bỏ ngoài tai” nhiều lời kêu gọi của nhóm cố vấn để bắt đầu chiến dịch quảng cáo truyền hình công kích Joe Biden. Một số người hay tiếp xúc với Trump cho biết Tổng thống rất thích xem các quảng cáo tích cực về ông hơn là các quảng cáo công kích Biden. Trump nói với những người ông tin cậy rằng kết quả cuộc đua sẽ không thể được định đoạt cho tới tháng 10.

Mike Shields, chiến lược gia tham gia chiến dịch hỗ trợ Trump, cho biết nhiều thành viên đảng Cộng hòa đã phải tìm cách hạ bệ Biden theo một cách mới. Ông cho rằng nỗ lực xây dựng hình ảnh “Biden già yếu” không hiệu quả.

“Chân dung về Biden nên được xây dựng là người sẽ nhấn chìm nền kinh tế đang chịu nhiều tổn thương của chúng ta và sẵn sàng ký ban hành mọi dự luật của bà Nancy Pelosi. Các cử tri không biết điều đó, nên phải cho họ thấy càng sớm càng tốt”, Shields nói.

Tuy nhiên, một kế hoạch công kích như vậy đòi hỏi phải có tổng thống hành động có nguyên tắc, kỷ luật. Khi được hỏi liệu nhóm cố vấn của Trump có thể tách ông khỏi Twitter như đã làm năm 2016, một quan chức chính phủ cấp cao đã bật cười.

“Ông ấy luôn muốn là chính mình. Mọi người cũng biết ông ấy là người thế nào. Bạn nghĩ ông ấy sẽ thay đổi sao?”, thượng nghị sĩ Rick Scott của bang Florida nói.

Thanh Tâm (Theo NYTimes) – Vnexpress

Trải qua hàng trăm năm, thanh long đao đã bị han rỉ và sứt mẻ song vẫn giữ được hình dáng khá nguyên vẹn với chiều dài 2,55 m, cân nặng 25,6 kg, lưỡi đao 0,95 m, cán đao 1,60 m bằng sắt rỗng.

Một hình đầu rồng bằng đồng thau che kín phần cuối lưỡi đao tiếp vào cán đao thay thế cho khâu đao. Chỗ hình đầu rồng có “cá” chốt chặt lưỡi vào cán đao.

Theo nhiều tài liệu, thanh long đao này được cho là vũ khí của Mạc Thái Tổ – Mạc Đăng Dung (1483 – 1541). Ông là người làng Cổ Trai, huyện Nghi Dương, phủ Kim Môn, trấn Hải Dương, nay là làng Cổ Trai, xã Ngũ Đoan, huyện Kiến Thụy, TP Hải Phòng.

Tương truyền thanh long đao từng giúp Mạc Đăng Dung đoạt chức vô địch trong cuộc thi tuyển dũng sĩ tại Giảng võ đường ở Thăng Long thời Lê sơ. Ông đã trúng Đô lực sĩ xuất thân (Võ Trạng nguyên) và được xung quân túc vệ. Thời còn là tướng dưới triều Lê sơ, Mạc Đăng Dung đã sử dụng thanh long đao này để xông pha trận mạc và thắng lớn trong nhiều trận dẹp quân phản loạn. Khi người băng hà, thanh long đao được thờ ở thái miếu Thăng Long, sau đó được rước về lăng miếu Cổ Trai.

Tuy nhiên, do chiều dài và cân nặng của thanh long đao, một số nhà nghiên cứu phân tích vũ khí này mang ý nghĩa biểu tượng sức mạnh, vương quyền của một triều đại hơn là thanh đao chiến trận thực sự.

Theo GS Đinh Khắc Thuân (Viện nghiên cứu Hán Nôm), thanh long đao là biểu tượng của uy quyền, ít có khả năng được dùng làm vũ khí trong thời phong kiến vì nặng tới hơn 25 kg. “Thanh đao có giá trị độc bản, hiếm có và gắn với dòng họ, vương triều nhà Mạc, nên tôi ủng hộ công nhận là bảo vật quốc gia”, ông Thuận nói.

Còn ông Ngô Đăng Lợi – nguyên chủ tịch Hội khoa học lịch sử Hải Phòng, cho rằng “Mạc Thái Tổ có sức khỏe hơn người, giỏi võ nghệ và sử dụng binh khí này đánh trận trên lưng ngựa”.

Cuối năm 1592, Mạc triều thất thủ, Thân vương Mạc Đăng Thận – cháu 4 đời của Mạc Đăng Dung, người coi giữ Lăng miếu, đã giả làm nhà buôn mang theo long đao của Tiên đế xuống thuyền lánh nạn đến đất Kiên Lao (Phủ Thiên Trường, Nam Định định cư ở đó.

Để tránh nhà Trịnh truy sát, diệt vong, theo lời khuyên của Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm, Mạc Đăng Thận cùng gia quyến đổi sang họ Phạm.

Mặc dù phải mai danh ẩn tích nhưng họ Phạm gốc Mạc vẫn thờ phụng bảo đao trang nghiêm tại từ đường ở thôn Ngọc Tĩnh. Đến năm 1821, thanh long đao được cất giấu để tránh bị lấy ra sử dụng trong các cuộc khởi nghĩa chống triều đình lúc đó.

Vào năm 1938, con cháu chi họ Phạm gốc Mạc ở Ngọc Tỉnh trong lúc tu sửa lại từ đường, đào hồ bán nguyệt đã tìm lại được thanh long đao của tổ tiên bị thất truyền nên rước về từ đường thờ phụng, bảo quản.

Năm 2010, Khu tương niệm Vương triều Mạc ở Hải Phòng khánh thành, chi họ Phạm gốc Mạc đã nghinh rước thanh long đao về thờ tại Thái Miếu trong Khu tưởng niệm.

Tiến sĩ Phạm Quốc Quân, Uỷ viên Hội đồng di sản quốc gia, nhận định, thanh long đao là hiện vật cổ, độc bản, có hình thức độc đáo, trang trí tỉ mỉ, tinh tế. Hiện vật này đủ điều kiện để được công nhận là bảo vật quốc gia bởi ngoài giá trị cổ vật còn có giá trị rất lớn về tính biểu tượng (giá trị phi vật thể).

“Thanh long đao có giá trị biểu tượng bởi gắn liền với dòng họ Mạc và truyền thuyết về vua Mạc Đăng Dung – người gây dựng lên vương triều tạo ra được nhiều thành quả cho đất nước, có vị trí quan trọng trong tiến trình lịch sử dân tộc”, ông Quân nói và cho biết thêm nhiều nhà nghiên cứu đã nhận định, sắt của thanh long đao được rèn hoàn toàn từ quặng sắt khai thác trong tự nhiên, chứ không phải sắt công nghiệp; phần khuyên cũng bằng đồng tự nhiên.

Được biết đến nay một số họa tiết, hoa văn trên thân thanh long đao cũng như ai là tác giả của họa tiết đó vẫn là ẩn số đối với các nhà nghiên cứu.

Giang Chinh – Viết Tuân – Vnexpress