Chiều 7/9, Bộ Khoa học và Công nghệ đã có buổi làm việc cùng đại diện Bộ Y tế, các đơn vị sản xuất kit xét nghiệm nCoV, viện nghiên cứu… để bàn các phương án đảm bảo việc sử dụng sinh phẩm kiểm tra nhanh. Yêu cầu đặt ra đảm bảo thời gian ngắn, chính xác, giá thành hợp lý đối với các trường hợp nhập cảnh vào Việt Nam.

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Công Tạc đề nghị các nhà khoa học và chuyên gia đề xuất các phương án xét nghiệm, đảm bảo việc không bỏ sót nguồn nhiễm nCoV lây ra cộng đồng khi Việt Nam mở cửa các đường bay quốc tế sắp tới.

Theo cáo cáo của Bộ Y tế, đến nay FDA Hoa Kỳ đã phê duyệt danh mục gồm 176 sinh phẩm phát hiện nCoV, bao gồm 130 sinh phẩm RT-PCR; 40 sinh phẩm miễn dịch (phát hiện kháng thể); 1 sinh phẩm RT-LAMP; 4 sinh phẩm nhanh kháng nguyên và 1 sinh phẩm giải trình tự gene.

Tại Việt Nam có 4 loại sinh phẩm, gồm 2 loại kit sử dụng kỹ thuật phát hiện kháng thể kháng nCoV trong máu của bệnh nhân Covid-19 và 2 loại dùng kỹ thuật công nghệ sinh học (RT-PCR) và RT-LAMP để phát hiện virus nCoV. Trong số này có 3 loại được Bộ Y tế cấp phép sử dụng.

Ngoài ra còn một số đơn vị nghiên cứu thành công kit RT-PCR phát hiện ARN của virus nCoV, nhưng chưa được cấp phép sử dụng như Viện Công nghệ sinh học, Trường đại học Khoa học thuộc Đại học Thái Nguyên, Viện nghiên cứu gene và tế bào gốc Vinmec.

Các đơn vị sản xuất đều khẳng định việc đảm bảo đủ nguồn cung sinh phẩm để xét nghiệm nCoV, công suất lên tới hàng chục nghìn test một ngày. Vì vậy vấn đề còn lại là sử dụng phương pháp xét nghiệm nào để kết hợp nhanh, rẻ và chính xác.

Các chuyên gia phân tích, khi Việt Nam mở lại các đường bay quốc tế, yêu cầu đặt ra lớn nhất là phải đảm bảo xét nghiệm nhanh. Về yếu tố này, kit phát hiện nhanh kháng nguyên và kháng thể nCoV có thể đảm bảo. Nhược điểm là không chính xác và không có ý nghĩa chẩn đoán. Ở phương pháp này phù hợp đối với những trường hợp nhiễm nCoV nhưng không có triệu chứng. Tuy nhiên, sau đó vẫn cần phải xét nghiệm lại bằng RT-PCR mới khẳng định chính xác trường hợp âm hay dương tính với nCoV.

Ông Vũ Đình Hiệp, Đại diện Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á, đơn vị đang phối hợp cùng Học Viện Quân y sản xuất kit RT-PCR cho rằng, trong trường hợp tìm kiếm các ca nhiễm sót ngoài cộng đồng, test nhanh (kháng nguyên, kháng thể) sẽ phát huy tác dụng. Nhưng để đảm bảo không “lọt lưới” thì phương pháp real-time PCR tin cậy hơn.

Ông Hiệp đề nghị trước mắt có thể đặt phòng Lab ngay tại ba sân bay lớn gồm Hà Nội, TPHCM và Đà Nẵng và cửa khẩu. Hiện nay nhiều bệnh viện dã chiến đã có Lab và có thể sử dụng phương pháp trộn mẫu. Theo tính toán, giá xét nghiệm một mẫu là 20 USD (test nhanh là 17,5 USD một mẫu). “Nếu trộn 5 mẫu như nhiều địa phương đã làm, giá chỉ còn 4 USD/mẫu. Nếu theo cách tổ chức này riêng Việt Á có thể đáp ứng cả test thử và máy chạy đảm bảo xử lý 50.000 mẫu trong một ngày (5.000 mẫu cho một giờ)”, ông Hiệp nói.

GS.TS Lê Bách Quang, Chương trình Khoa học công nghệ trọng điểm cấp nhà nước cho rằng, việc quyết định sử dụng phương pháp nào thuộc về các nhà quản lý. Tuy nhiên ông mong muốn các đơn vị sản xuất trong nước cùng ngồi lại với nhau để xây dựng một sản phẩm mang tầm quốc gia đảm bảo đủ ba yếu tố (nhanh, rẻ, chính xác) chứ không riêng doanh nghiệp nào.

Đại diện Cục Y tế dự phòng Cục Khoa học công nghệ và Đào Tạo (Bộ Y tế) thì mong muốn các nhà khoa học, đơn vị sản xuất cùng tính toán lại để tạo ra kit thử tăng độ nhạy, độ đặc hiệu, đảm bảo sàng lọc không bỏ sót ca bệnh. Bộ Y tế cũng xây dựng quy trình chuẩn trong tình hình mới trình Chính phủ, đảm bảo thực hiện các xét nghiệm nhanh, phát hiện sớm các ca nhiễm, nghi nhiễm, tránh lây lan cộng đồng.

Theo Thứ trưởng Phạm Công Tạc, các ý kiến góp ý sẽ được Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Y tế tổng hợp báo cáo Chính phủ vào chiều thứ 4 tới.

Bích Ngọc – Vnexpress

Lâu đài mới phát hiện nằm trong khuôn viên của lâu đài Oud Haerlem ở phía đông thị trấn Heemskerk, Hà Lan. “Chúng tôi biết một bức tường bao quanh khu vực, nhưng không biết có thể tìm thấy gì bên trong, và chúng tôi rất vui mừng khi nhanh chóng có phát hiện. Không phải ngày nào bạn cũng tìm thấy một lâu đài ở Hà Lan”, nhà khảo cổ và địa vật lý, tiến sĩ Nancy de Jong, chia sẻ.

Lâu đài cổ đại có niên đại vào năm 1250. Khảo sát sơ bộ cho thấy lâu đài bị phá hủy sau đó một thế kỷ. Do quanh khu vực không có thêm công trình mới, tàn tích lâu đài vẫn được bảo quản nguyên vẹn. Theo Nancy, đây là lâu đài có nhiều tòa tháp theo phong cách cổ điển.

Với diện tích 2.025 m2, tòa lâu đài bao gồm nhiều phòng và tháp, đóng vai trò như pháo đài bảo vệ lâu đài chính Slot Oud Haerlem ở phía sau. Đây là lý do các nhà khảo cổ tìm thấy nhiều chuồng ngựa và buồng ngủ cho thợ xây bên trong tàn tích của lâu đài.

Lâu đài mới được phát hiện trong khảo sát địa vật lý bắt đầu từ tháng 5/2020 tới hết tháng 6/2020. Để tìm hiểu đời sống tại lâu đài cổ xưa, Nancy và cộng sự đang tiến hành khảo sát mặt đất bằng phương pháp không xâm lấn. Nhóm nhà khảo cổ đã quét 1/2 trong tổng số 9.000 m2 đất ở khu vực khảo sát.

An Khang (Theo Ancient Origins) – Vnexpress

Từng thuộc cùng dải đất với Nam Cực và Australia, lục địa mất tích Zealandia tách ra cách đây 85 triệu năm, chìm xuống dưới biển và bị ngập phần lớn trong nhiều thế kỷ qua. Viện nghiên cứu GNS Science ở New Zealand, công bố hai bản đồ mới và một website tương tác hôm 22/6. Các bản đồ mô tả hình dáng của đáy biển và đặc điểm kiến tạo của Zealandia, hé lộ nguồn gốc của lục địa này. Bản đồ cũng giúp lý giải sự hình thành của núi lửa, lưu vực trầm tích và nhiều đặc trưng địa chất khác của New Zealand.

“Những bản đồ này là một cột mốc khoa học. Đó là cách truyền đạt nghiên cứu của chúng tôi với đồng nghiệp, cổ đông, các nhà giáo dục và cộng đồng”, nhà địa chất học Nick Mortimer, trưởng nhóm nghiên cứu, chia sẻ. “Chúng tôi tạo ra bản đồ để cung cấp bức tranh địa chất chính xác về New Zealand cùng khu vực tây nam Thái Bình Dương, hoàn chỉnh và cập nhật hơn trước”.

Nghiên cứu công phu về Zealandia rộng khoảng 5 triệu km2 giúp xác định đó không chỉ là một nhóm đảo và mảnh vỡ mà là một lục địa lớn và riêng biệt đủ để được công nhận chính thức. Zealandia từng là một phần của Gondwana, siêu lục địa bao gồm cả châu Phi và Nam Mỹ. Cách đây 85 triệu năm, Zealandia tách khỏi Gondwana. Mảng đất liền trôi dạt lớn bằng một nửa diện tích Australia là nơi sinh sống của khủng long và có rừng mưa xanh tốt. Hàng triệu năm sau, các mảng kiến tạo trên thế giới bắt đầu tái sắp xếp trong thời kỳ biến động địa chất dữ dội.

Trong thời kỳ này, Thái Bình Dương, mảng kiến tạo lớn nhất thế giới, sụp xuống bên dưới Zealandia. Quá trình hút chìm này khiến nền lục địa vỡ ra và chìm xuống theo, theo Quỹ Khoa học Quốc gia Mỹ.

Hiện nay, khoảng 94% diện tích của Zealandia chìm dưới nước, nhưng một số khu vực của lục địa này vẫn nhô lên, tạo thành New Zealand và các quần đảo nhỏ. Điểm cao nhất của Zealandia là núi Aoraki hay còn gọi là núi Cook (3.724 m). Giới nghiên cứu vẫn còn nhiều điều chưa biết về Zealandia và chưa thể xác định liệu phát hiện về lục địa có thể làm thay đổi mô hình khí hậu trong lịch sử hay không.

An Khang (Theo CNN) – Vnexpress