“Tôi nghĩ Trump đã nói sai”, Tim Scott, thượng nghị sĩ da màu duy nhất thuộc đảng Cộng hòa và là người ủng hộ Tổng thống Donald Trump, bình luận về buổi tranh luận tổng thống đầu tiên hôm 29/9. “Ông ấy nên đính chính, nếu không, tôi cho rằng ông ấy không cho là mình đã nói sai”.
Scott đề cập tới việc Trump từ chối chỉ trích những người theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng, một trong những điểm nổi bật của buổi tranh luận trực tiếp đầu tiên với đối thủ Joe Biden. “Proud Boys (một nhóm cực hữu), hãy thoái lui và chờ đợi. Nhưng ai đó phải làm gì đó với nhóm cánh tả Antifa và phe cánh tả nói chung bởi vì đây không phải là vấn đề của cánh hữu”, Trump phát biểu tại cuộc tranh luận.
Tổng thống Mỹ sau đó trả lời báo chí rằng ông chưa bao giờ nghe về nhóm Proud Boys. “Nhưng dù là ai, họ cũng phải nhường chỗ cho cơ quan thực thi pháp luật làm nhiệm vụ”, ông chủ Nhà Trắng cho hay. Tuy nhiên, khi được hỏi liệu ông có hoan nghênh sự ủng hộ từ những người theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng hay không, Trump chỉ nói ông “muốn luật pháp và trật tự, điều vô cùng quan trọng trong chiến dịch tranh cử”.
Phát ngôn viên của Trump cho biết ông “có tinh thần rất tốt” sau cuộc so găng đầu tiên với Biden, trong khi chiến dịch của Tổng thống Mỹ ca ngợi ông “tạo ra màn tranh luận vĩ đại nhất trong lịch sử bầu cử tổng thống”. Tuy nhiên, đội ngũ của Trump sau hậu trường dường như bối rối hơn.
Cựu thống đốc New Jersey Chris Christie, người thuộc nhóm cố vấn giúp Trump chuẩn bị cho buổi tranh luận, tiết lộ phong cách mà ông thể hiện hôm 29/9 không phải chiến thuật mà đội ngũ trợ lý thảo luận với Tổng thống trong các phiên chuẩn bị. Một số đồng minh giấu tên của Trump đánh giá ông đã làm hỏng một sự kiện có tầm quan trọng rất lớn với triển vọng tái đắc cử của mình.
Christie cho biết Trump đã tập dượt câu trả lời trong trường hợp bị hỏi về các cuộc biểu tình chết người ở Charlottesville, bang Virginia, hồi năm 2017. Khi đó, Trump hứng chỉ trích kịch liệt vì nói rằng “đều có những người rất tốt ở cả hai phía” trong cuộc đụng độ giữa những người theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng và đám đông phản đối họ.
Tuy nhiên, khi người điều hành Chris Wallace nhắc tới sự việc này, Trump không “tung lá chắn” mà đội ngũ cố vấn đề xuất sẵn cho ông, bỏ lỡ một “cơ hội hoàn hảo” bởi câu hỏi của Wallace tương tự những gì đã được thảo luận, Christie cho hay.
Diễn biến này khiến các trợ lý của Trump phải “đau đầu” tìm cách cải thiện tình hình trong giai đoạn nước rút của chiến dịch, khi cuộc bầu cử chỉ còn cách hơn một tháng và Biden vẫn dẫn trước trong các cuộc thăm dò. Theo khảo sát, quan điểm của Trump về chủng tộc là một trong những nguyên nhân khiến ông đánh mất sự ủng hộ của các nhóm cử tri quan trọng, bao gồm phụ nữ vùng ngoại ô và người cao tuổi.
Đội ngũ cố vấn còn lo ngại thái độ quá hung hăng của ông có nguy cơ làm mất lòng những cử tri ôn hòa mà Tổng thống Mỹ cần để nâng cao mức tín nhiệm trong cuộc đua vào Nhà Trắng. Những lần ngắt lời liên tục bị đánh giá là thô lỗ của Trump đã khiến Wallace phải “cầu xin” ông tuân thủ quy định tranh luận.
Vài trợ lý được cho là đã bắt đầu thảo luận về cách chia sẻ với Trump cách thay đổi chiến thuật trong cuộc tranh luận tiếp theo diễn ra vào ngày 15/10 ở thành phố Miami, bang Florida. Một cố vấn giấu tên đánh giá Trump thể hiện hiệu quả nhất khi tấn công vào hồ sơ cá nhân của Biden và nên tập trung theo hướng này.
Trong khi đó, Trump “tự chấm” màn thể hiện của ông “xuất sắc”, chỉ trích người điều hành Wallace và gọi cuộc tranh luận đầu tiên là “hai đấu một”, đồng thời mô tả Biden là người thua cuộc. “Không ai muốn Joe Buồn ngủ trở thành lãnh đạo, kể cả phe cực tả”, Trump viết trên Twitter.
Tuy nhiên, các thông điệp từ Trump không nhắc tới vấn đề khiến ngay cả đồng minh của ông cũng cảm thấy lo lắng, đó là Tổng thống từ chối đưa ra lời chỉ trích thẳng thừng với những nhóm theo chủ nghĩa da trắng cực đoan. Thượng nghị sĩ Scott khuyến khích Trump làm rõ vấn đề này, còn cựu thống đốc Christie cũng cho rằng Trump nên hành động nhanh chóng để ngăn chặn tin tức tiêu cực.
Bất chấp những lo ngại này, các trợ lý của Trump tại Nhà Trắng vẫn nhấn mạnh Tổng thống đã rõ ràng khi đề cập tới nhóm Proud Boys, cũng như các nhóm cực đoan khác. Peter Navarro, cố vấn thương mại thân cận của Trump, đổ lỗi cho Wallace “ngắt lời” Tổng thống.
“Tôi không nghĩ có bất cứ điều gì cần làm rõ. Tổng thống đã kêu gọi họ kiềm chế”, giám đốc truyền thông Nhà Trắng Alyssa Farah cho biết hôm 30/9, nhưng không nhắc tới phần còn lại trong thông điệp của Trump với nhóm Proud Boys là “chờ đợi”.
Ánh Ngọc (Theo CNN) – Vnexpress