“Mối quan hệ với Trung Quốc đã bị tổn hại nghiêm trọng. Họ lẽ ra đã có thể ngăn chặn dịch bệnh này… Nhưng họ không làm”, Tổng thống Mỹ Trump nói với phóng viên trên Air Force One khi trên đường đến Miami, bang Florida, hôm 10/7, theo kế hoạch vận động tái tranh cử.
Trump nhiều lần cáo buộc Trung Quốc giấu dịch khiến Covid-19 lây lan và trở thành đại dịch toàn cầu, song Bắc Kinh bác bỏ các cáo buộc. Tổng thống Mỹ cũng cảnh báo thỏa thuận thương mại giai đoạn hai với Trung Quốc hiện không phải ưu tiên của chính quyền Mỹ và ông có “nhiều thứ khác” ưu tiên hơn.
Thỏa thuận thương mại giai đoạn một giữa Mỹ và Trung Quốc được ký kết và có hiệu lực vào đầu năm nay, sau khi hai bên áp thuế lên hàng trăm tỷ USD hàng hóa lẫn nhau. Trump từng nói ông muốn chờ tới sau cuộc bầu cử tháng 11/2020 mới tính đến thỏa thuận “giai đoạn hai”. Tuy nhiên, kế hoạch bị gián đoạn do đại dịch Covid-19.
Quan hệ Washington – Bắc Kinh đang ở mức thấp nhất trong nhiều năm, kể từ khi đại dịch Covid-19 khởi phát từ Trung Quốc, Mỹ hiện là vùng dịch lớn nhất thế giới. Chính quyền Trump nhiều lần cáo buộc Trung Quốc không minh bạch, ảnh hưởng tới công tác chống dịch của nước khác, điều mà Bắc Kinh một mực phủ nhận.
Ngoại trưởng Pompeo tuần trước còn chỉ trích luật an ninh mà Trung Quốc vừa áp đặt tại Hong Kong, đồng thời tuyên bố hạn chế thị thực với các quan chức “phá hoại mức độ tự chủ cao” của đặc khu. Đáp lại, Trung Quốc quyết định hạn chế thị thực “đối với các cá nhân Mỹ có hành vi thái quá đối với những vấn đề liên quan đến Hong Kong”.
Mỹ hôm 9/7 thông báo trừng phạt nhiều quan chức Trung Quốc “vi phạm nhân quyền” đối với các dân tộc thiểu số ở Tân Cương, gồm bí thư đảng ủy Trần Toàn Quốc. Bắc Kinh gọi động thái là “can thiệp nghiêm trọng vào vấn đề nội bộ của Trung Quốc” và tuyên bố sẽ đáp trả.
Mai Lâm (Theo AFP/CNBC) – Vnexpress
