“Nếu họ tiếp tục rút khỏi thỏa thuận Vienna thì chỉ trong thời gian ngắn, khoảng 1-2 năm, họ sẽ sớm sở hữu vũ khí hạt nhân. Đó không phải là lựa chọn mong muốn”, Ngoại trưởng Le Drian nói trên đài phát thanh RTL hôm nay, đề cập đến thỏa thuận hạt nhân mang tên Kế hoạch Hành động chung Toàn diện (JCPOA) được 6 cường quốc ký với Iran.
Các ngoại trưởng Liên minh châu Âu (EU) dự kiến họp khẩn hôm nay nhằm tìm giải pháp giúp Mỹ và Iran tránh một cuộc đối đầu. Tính toán sai lầm của hai bên có thể khiến EU phải đối mặt một cuộc chiến và cuộc khủng hoảng hạt nhân nghiêm trọng trước mắt.
JCPOA được Iran ký với các cường quốc Anh, Mỹ, Nga, Pháp, Trung Quốc, Đức năm 2015, nhưng Mỹ đơn phương rút khỏi thỏa thuận hồi 2018 và gia tăng biện pháp trừng phạt đối với Iran. Tehran đáp trả bằng việc rút khỏi một số cam kết, bao gồm tăng nồng độ làm giàu uranium và tích trữ lượng nguyên liệu hạt nhân vượt mức quy định.
Căng thẳng giữa Mỹ và Iran gia tăng sau khi Washington không kích hạ sát thiếu tướng Qassem Soleimani, tư lệnh lực lượng đặc nhiệm Quds thuộc Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) hôm 3/1.
Iran sau đó tuyên bố sẽ không tuân thủ các giới hạn hạt nhân trong JCPOA như quy định về phát triển máy ly tâm làm giàu uranium, mức độ làm giàu uranium, lượng uranium được phép dự trữ hay các hoạt động nghiên cứu và phát triển hạt nhân khác. Nước này rạng sáng 8/1 phóng tên lửa vào các căn cứ của lực lượng Mỹ và liên quân tại Iraq nhằm trả thù cho cái chết của Soleimani.
Lãnh đạo Anh, Pháp, Đức hôm 5/1 kêu gọi Iran tuân thủ thỏa thuận, đồng thời rút lại các biện pháp vi phạm thỏa thuận hạt nhân. Trump hôm 8/1 tuyên bố chừng nào ông còn là Tổng thống Mỹ, Iran sẽ không được phép sở hữu vũ khí hạt nhân.
Nhật Duy (Theo Reuters) – Vnexpress
