Trong động thái mới nhất được cho là sẽ tiếp tục gây leo thang căng thẳng Mỹ – Venezuela, ông Trump thông báo về việc triển khai tàu hải quân tiến về Venezuela.
Gia tăng áp lực
Phát biểu tại Nhà Trắng cùng các quan chức an ninh, ông Trump ngày 1-4 (giờ Mỹ) nói “trong sự hợp tác cùng 22 đối tác, Bộ tư lệnh phía Nam Mỹ sẽ tăng cường giám sát, thu giữ các kiện hàng ma túy và cung cấp hỗ trợ bổ sung cho nỗ lực diệt trừ ma túy vốn đang được triển khai với một tốc độ kỷ lục”.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper cho biết đợt triển khai này bao gồm khu trục hạm, tàu chiến, tàu hải quân, máy bay trinh sát P-8…
Theo CNN, tàu hải quân Mỹ sẽ hoạt động ở phía đông Thái Bình Dương và biển Caribe. Việc triển khai lần này là một trong các hoạt động quân sự lớn nhất của Mỹ trong khu vực kể từ năm 1989, thời điểm Mỹ xâm lược Panama và lật đổ tướng Manuel Noriega, đưa ông này về Mỹ để chịu tội liên quan tới ma túy.
Chính quyền Tổng thống Trump ngày 26-3 đã buộc tội Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro về vai trò trong Cartel de los Soles (Băng đảng Mặt trời), cụm từ dùng để mô tả tổ chức buôn ma túy xuyên quốc gia với các thành viên quân đội Venezuela.
Trong một tuyên bố đáp lại ngày 2-4, Venezuela bác bỏ những lập luận của ông Trump và quan chức Mỹ, khẳng định đây là “sự hung hăng và dối trá chống lại quan chức Venezuela”.
Tuy nhiên, Venezuela hoan nghênh nếu hải quân Mỹ hợp tác giúp Venezuela chống buôn ma túy. Thông cáo của Bộ Ngoại giao Venezuela viết rằng nước này sẵn sàng cho bất kỳ hợp tác và phối hợp cần thiết nào trong việc ngăn chặn tình trạng buôn ma túy ngày càng tinh vi cũng như các băng đảng tội phạm trong khu vực.
Mũi tên hai đích
Việc chính quyền ông Trump gia tăng áp lực lên Venezuela ở giai đoạn này vấp phải sự hồ nghi. Truyền thông theo khuynh hướng chống tổng thống Mỹ lưu ý rằng ông Trump vừa qua đã sử dụng cuộc họp báo với chủ đề dịch bệnh do virus corona (COVID-19) gây ra để nói chuyện quân sự.
Đơn cử, Đài CNN viết: “Trong ngày có hơn 800 người Mỹ chết vì virus corona, Tổng thống Donald Trump dùng cuộc họp báo về đại dịch để giới thiệu các hoạt động chống ma túy dường như không liên quan…”.
Nhìn chung, dư luận không ủng hộ ông Trump cho rằng vị tổng thống này đang tìm cách đánh lạc hướng dư luận, dành thời gian tấn công Venezuela của Tổng thống Maduro thay vì đề cập tới tình trạng COVID-19 đang tệ đi ở Mỹ. Hiện Mỹ là nước có số ca nhiễm cao nhất thế giới.
Trong cuộc họp báo trên, ông Trump tuy vậy cũng có nhắc tới động cơ của chính quyền trong vụ Venezuela – Maduro.
Ông nói: “Khi chính phủ các nước tập trung vào virus corona thì còn đó một mối đe dọa ngày càng tăng khi các tổ chức, bọn tội phạm, khủng bố và những kẻ xảo quyệt khác sẽ cố gắng khai thác tình hình để trục lợi. Chúng tôi không thể để chuyện đó xảy ra”.
Cũng trong họp báo, Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper phụ họa khẳng định các tổ chức tội phạm đang cố tận dụng cơ hội trong bối cảnh chính phủ các nước đang oằn mình chống virus corona chủng mới.
“Hơn nữa, những kẻ tham nhũng như chế độ bất hợp pháp ở Venezuela dựa vào lợi nhuận thu được từ bán ma túy để duy trì quyền lực cho mình. Người dân Venezuela tiếp tục chịu đựng sự kiểm soát tội lỗi của Maduro đối với đất nước”, ông Esper nói.
Chính quyền ông Trump đến nay vẫn ủng hộ chính trị gia đối lập tại Venezuela – tổng thống tự xưng Juan Guaido. Các động thái gần đây cho thấy Mỹ đã gia tăng áp lực đáng kể lên ông Maduro sau khi ủng hộ cuộc “đảo chính hụt” tại Venezuela.
Như vậy theo bất kỳ cách hiểu nào, việc tăng cường sự hiện diện quân sự gần Venezuela cũng đang là nước cờ hợp lý cho toan tính của ông Trump. Đẩy áp lực COVID-19 ra bên ngoài cũng được, mà lật đổ Maduro cũng được.
Venezuela nói Mỹ đang đi lạc hướng
Ngày 31-3, Chính phủ Venezuela bác bỏ đề xuất của Mỹ về việc thành lập một hội đồng nhà nước lâm thời với sự tham gia của cả phe cầm quyền và đối lập, trừ Tổng thống Nicolas Maduro và thủ lĩnh đối lập Juan Guaido, để chuẩn bị cho một cuộc tổng tuyển cử mới nhằm tìm kiếm giải pháp cho cuộc khủng hoảng chính trị tại quốc gia Nam Mỹ này.
Ngoại trưởng Jorge Arreaza khẳng định Chính phủ Venezuela cho rằng chính sách của Mỹ đối với nước này đang đi lạc hướng, từ việc đe dọa các quan chức cao cấp chính phủ, kể cả treo thưởng để bắt giữ những lãnh đạo cao nhất, cho tới việc đưa ra một đề xuất về một chính quyền chuyển tiếp vi hiến.
Theo NHẬT ĐĂNG – Tuổi Trẻ
