Giáo sư Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội, cho biết để biết rau có sạch hay không cần phải xem xét từ nguồn gốc cung ứng rau. “Nếu chuỗi cung ứng được tổ chức chặt chẽ tất cả các khâu trồng, chăm bón như từ nguồn đất, nguồn nước, phân bón, điều kiện thời tiết khí hậu… thì sẽ có rau sạch. Không đảm bảo dù chỉ một trong các tiêu chuẩn đó thì khó phân biệt được”, ông nói. Vì vậy, khi mua rau tại các quầy hàng, người mua chỉ có thể nhận định nó tươi ngon hay không, chứ bản chất sạch rất khó để nhận biết.
Theo giáo sư Thịnh, cách cơ bản nhất để chọn rau tươi ngon là quan sát bằng mắt thường. Nên chọn rau có màu sắc xanh tự nhiên, không bị héo úa, trầy, xước, nát… Đặc biệt rau ăn lá, không nên chọn loại có màu xanh quá đậm mà nên chọn rau màu xanh nhạt, thân lá khẳng khiu. Với các loại củ, không nên chọn các loại củ có kích thước lớn bởi rất có thể chúng đã bị tiêm thuốc. Nên chọn những củ có kích thước nhỏ, vừa phải, để ý khi cầm có cảm giác nặng tay, giòn, chắc.
Một bí quyết khi chọn rau là nên chọn những loại đúng mùa vụ. Ví dụ rau muống xuất hiện vào chính vụ là mùa hè, rau ngót kéo dài từ mùa hè đến sang xuân… Giờ đây các loại rau này xuất hiện quanh năm. Thực tế, nếu rau trái mùa sẽ không phát triển tốt, dễ bị sâu. Người trồng sẽ dùng thuốc trừ sâu, hóa chất bảo vệ thực vật, thuốc kích thích để rau củ quả được chín nhanh, do đó người dùng cần cẩn trọng. Có những loại rau do dùng thuốc kích thích tăng trưởng, ngọn to và dài hơn nhiều so bình thường. Vì vậy, chọn mua rau quả đúng mùa vụ sẽ hạn chế được dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, đảm bảo sức khỏe.
Không nên chọn mua rau củ quả được gọt, thái sẵn. Tốt nhất nên mua rau củ còn nguyên chưa thông qua quy trình xử lý nào.
Lương y Bùi Đắc Sáng cho biết mùa đông, giáp Tết như hiện nay là thời điểm thích hợp ăn những loại rau như bắp cải, su hào, súp lơ, cà rốt, củ cải, bí đỏ… Những loại rau này thích hợp với khí hậu ôn đới, để nhận biết tươi ngon cơ bản cũng dựa vào quan sát.
Ví dụ bắp cải đảm bảo thường có những lá bên ngoài màu xanh đậm, phần lá trong có màu xanh nhạt gần như trắng, nhìn tươi ngon, không héo úa. Cuộn bắp cải chặt hay lỏng là do điều kiện thời tiết khí hậu khi trồng, rất khó dựa vào đó để kết luận có sạch hay không. “Tuy nhiên, cây bắp cải trồng ở nơi khống chế được khí hậu, độ ẩm… thì đảm bảo cuộn được. Nếu cây cuộn lỏng lẻo là do điều kiện trồng không đảm bảo, khi mua cần lưu ý”, lương y Sáng nói.
Cà chua tự nhiên không có màu đỏ tươi đồng đều mà lấm tấm chỗ vàng chỗ đỏ, vẫn có cuống. Cà chua bị chín ép thì màu đỏ đồng đều.
Lương y cho biết rau còn dư lượng thuốc kích thích, thuốc trừ sâu hay trồng không đảm bảo tiêu chuẩn về nguồn đất, nguồn nước… có thể khiến người ăn bị ngộ độc cấp tính, về lâu dài có thể dẫn tới ung thư, ảnh hưởng đến sức khỏe.
Theo lương y Sáng, để tránh rau củ không an toàn, tốt nhất người tiêu dùng nên chọn mua rau hữu cơ, mùa nào thức nấy. Trước khi ăn nên rửa sạch ngâm nước muối, gọt vỏ sạch.
Thúy Quỳnh – Vnexpress
