Con trai nghệ sĩ – Đường Anh Tuyền – cho biết những năm cuối đời, ông chịu nhiều chứng bệnh như huyết áp, tiểu đường… Ông từng nằm viện điều trị nhưng không thuyên giảm. Gia đình đưa ông về nhà vài hôm thì mất. Ông Anh Tuyền nói: “Cha tôi mất thanh thản, con cháu quây quần xung quanh”.
Lễ viếng bắt đầu tại nhà riêng sáng 2/6. Nghệ sĩ được hỏa táng sáng 4/6, tro cốt đưa về nhà thờ Thanh Đa – nơi yên nghỉ của vợ ông.
Đường Tuấn Ba sinh năm 1927. Ông từng tham gia kháng chiến chống Pháp 9 năm ở Kon Tum. Năm 1968, ông tốt nghiệp Trường Điện ảnh – Truyền hình thuộc Trung tâm Điện ảnh quốc gia Sài Gòn, ngành Quay phim. Sau năm 1975, ông được nhận vào làm quay phim tại Xưởng phim Tổng hợp TP HCM (nay là Hãng phim Giải phóng).
Năm 1978, ông đảm nhận quay phim cho Cánh đồng hoang (kịch bản: Nguyễn Quang Sáng, đạo diễn Hồng Sến) – tác phẩm kinh điển của điện ảnh cách mạng Việt Nam. Ông từng nói Cánh đồng hoang là bộ phim làm nên tên tuổi của ông. Khi quay cảnh đứa con của vợ chồng Ba Đô (cố NSND Lâm Tới) bị bỏ vào bao nylon rồi nhấn xuống nước để trốn máy bay địch, lòng ông thắt lại. Trong cảnh quay thằng bé ngồi chơi bên mép sàn nhà, một bên là người mẹ đang lui cui nấu ăn, ông phải canh cậu bé vừa rớt xuống nước để khi đó, Ba Đô đang lợp nhà trên cao nhảy xuống cứu, làm động tác tìm kiếm và vớt. Cảnh quay diễn ra ăn khớp từ đạo diễn, quay phim đến diễn viên để không phí khoảnh khắc “vàng”. Nhờ bộ phim, ông được vinh danh Quay phim xuất sắc tại Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ 5, năm 1980.
Sau khi về hưu năm 1991, ông vẫn vác máy cộng tác với các hãng phim, thực hiện thêm hơn 50 bộ phim truyện nhựa và video. Ông được trao tặng Huy chương Vì sự nghiệp điện ảnh Việt Nam (1993), Huân chương Lao động hạng nhì (2000). Tháng 8/2019, ông được phong tặng Nghệ sĩ Nhân dân.
Mai Nhật – Vnexpress
