Iraq lo ‘sụp đổ’ nếu Mỹ trừng phạt

Giới chức Iraq lo ngại kinh tế sụp đổ nếu Mỹ phong tỏa tài khoản giao dịch dầu mỏ bằng đồng USD ở ngân hàng của Washington.

“Văn phòng Thủ tướng Adel Abdel Mahdi nhận được cuộc gọi đe dọa rằng nếu lính Mỹ phải rời đi, Mỹ sẽ khóa tài khoản của Iraq tại Ngân hàng Dự trữ Liên bang (Fed) ở New York”, một quan chức Iraq giấu tên cho biết hôm nay.

Quan chức này nói thêm rằng thông điệp đe dọa của Mỹ được chuyển tới văn phòng của Thủ tướng Mahdi sau khi quốc hội Iraq thông qua nghị quyết yêu cầu nước ngoài rút quân.

“Chúng tôi là nước sản xuất dầu. Những tài khoản đó giao dịch bằng đồng USD. Việc phong tỏa tài khoản đồng nghĩa chúng tôi bị chặn nguồn tài chính”, quan chức Iraq nói. 

Chính phủ Iraq không thể thực hiện các chức năng thông thường hay trả lương cho nhân viên và đồng nội tệ có thể mất giá, “đồng nghĩa với sự sụp đổ với Iraq”, quan chức khác nhận định.

Người Iraq vẫy cờ, biểu tình chống chính phủ ở thủ đô Baghdad, tháng 11/2019. Ảnh: Reuters.
Người Iraq vẫy cờ, biểu tình chống chính phủ ở thủ đô Baghdad, tháng 11/2019. Ảnh: Reuters.

Tổng thống Mỹ Donald Trump trước đó dọa sẽ trừng phạt “chưa từng có” Iraq nếu Baghdad yêu cầu quân đội Mỹ rời khỏi nước này.

Quốc hội Iraq hôm 5/1 thông qua nghị quyết yêu cầu quân đội nước ngoài rút quân khỏi lãnh thổ, trong đó có khoảng 5.200 lính Mỹ đến Iraq năm 2014 nhằm hỗ trợ lực lượng địa phương chiến đấu chống Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.

Nghị quyết được quốc hội Iraq thông qua hai ngày sau khi Mỹ tiến hành không kích hạ sát tướng Iran Qassem Soleimani và Abu Mahdi al-Muhandis, một chỉ huy cấp cao của dân quân Iraq, ngay tại sân bay Baghdad.

Iraq là nước sản xuất dầu thô lớn thứ hai trong Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC). Hơn 90% ngân sách đất nước đến từ nguồn thu dầu thô, đạt 112 tỷ USD trong năm 2019.

Tài khoản Ngân hàng Trung ương Iraq tại Fed được mở năm 2003, sau khi Mỹ cùng liên quân tấn công Iraq nhằm lật đổ chế độ Saddam Hussein. Theo Nghị quyết 1483 của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, toàn bộ doanh thu bán dầu của Iraq được gửi vào tài khoản này.

Doanh thu bán dầu của Iraq được thanh toán hàng ngày bằng đồng đôla vào tài khoản tại Fed, hiện có khoảng 35 tỷ USD, theo giới chức Iraq. Mỗi tháng, Iraq sẽ rút 1-2 tỷ USD tiền mặt từ tài khoản này cho các giao dịch chính phủ hoặc thương mại.

Một quan chức cấp cao khác của Iraq xác nhận Mỹ đang xem xét “hạn chế” nước này tiếp cận 1/3 lượng tiền mặt từ tài khoản trên so với bình thường. Fed từ chối bình luận về lời đe dọa của Trump.

Một quan chức ngoại giao Mỹ xác nhận khả năng Iraq bị hạn chế tiếp cận tài khoản ngân hàng tại Mỹ “gia tăng” sau nghị quyết của quốc hội nước này. Tuy nhiên, đe dọa của Trump được xem là bất thường vì Fed hoạt động độc lập với chính sách ngoại giao của Nhà Trắng.

“Nỗ lực chính trị hóa đồng đôla khiến ngân hàng lo ngại vì điều đó ảnh hưởng tới uy tín và tính chính trực trong giao dịch với khách hàng”, quan chức này nói.

Việc chặn tài khoản của Ngân hàng Trung ương Iraq có thể được thực hiện bằng cách đưa cơ quan này vào danh sách đen, khiến Baghdad bị ngăn tiếp cận với đồng đôla ngay lập tức. Mỹ đã trừng phạt nhiều công dân Iraq, các nhóm vũ trang và các ngân hàng có liên quan tới Tehran.

Nhật Duy (Theo AFP) – Vnexpress