Trong những giờ căng thẳng sau khi Mỹ không kích giết chết thiếu tướng Qassem Soleimani hôm 3/1, lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei xuất hiện tại cuộc họp Hội đồng An ninh quốc gia để bàn về các phương án đáp trả Mỹ.
Trong cuộc họp, ông tuyên bố bất kỳ hành động “báo thù” nào cũng phải là đòn tấn công trực tiếp và cân xứng nhằm vào lợi ích Mỹ, do chính các lực lượng Iran thực hiện một cách công khai, ba nguồn tin am hiểu vấn đề cho biết hôm qua.
Đây có thể là sự thay đổi đáng kể trong chính sách của giới lãnh đạo Iran. Từ khi Cộng hòa Hồi giáo Iran được thành lập năm 1979, Tehran gần như luôn luôn ủy nhiệm cho các nhóm dân quân thực hiện đòn tấn công trong khu vực. Tuy nhiên, trong cơn thịnh nộ trước cái chết của Suleimani, đồng minh thân cận và cũng là một người bạn, Ayatollah dường như sẵn sàng gạt bỏ sự thận trọng đó.
“Chúng tôi đã sẵn sàng trả thù quyết liệt nhằm vào Mỹ”, tướng Hamid Sarkheili của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran tuyên bố với đám đông trong tang lễ Soleimani ở Tehran hôm qua. “Quân đội Mỹ ở vịnh Ba Tư, Iraq và Syria nằm trong tầm tấn công của chúng tôi”.
“Không có cuộc đàm phán hay thỏa thuận, chỉ có chiến tranh với Mỹ”, những người dự tang lễ hô lớn sau tuyên bố của tướng Sarkheili.
Sanam Vakil, học giả về Iran tại trung tâm nghiên cứu Chatham House ở London, cho rằng với những người có quan điểm cứng rắn tại Hội đồng An ninh Quốc gia Iran, sự trả thù mạnh mẽ sẽ là phản ứng hợp lý duy nhất. “Việc không phản ứng sẽ cho thấy sự yếu đuối và gánh chịu thêm áp lực, tạo ra những vấn đề trong chính trị trong nước và quốc tế”, Vakil nhận định.
Các nhà phân tích cho rằng Iran có thể phát động đòn “báo thù” nhắm vào các mục tiêu quân đội Mỹ ở nước láng giềng như Syria, Iraq, các căn cứ của Mỹ ở vịnh Ba Tư hoặc các đại sứ quán, nhà ngoại giao Mỹ trên thế giới.
Tuy nhiên, giới chức Iran hiện nay dường như không vội tấn công trả đũa Mỹ và có thể hài lòng với sự nổi tiếng của chủ nghĩa dân tộc, sự đồng cảm quốc tế ngày càng tăng với nước này sau vụ hạ sát tướng Soleimani cũng như việc quốc hội Iraq thông qua nghị quyết đòi chính phủ trục xuất quân đội Mỹ.
Huyền Lê (Theo New York Times) – Vnexpress
