“Nghị quyết tái khẳng định trách nhiệm giám sát được thiết lập từ lâu của quốc hội Mỹ, yêu cầu không thực hiện thêm hành động thuộc quyền quyết định của quốc hội, các hoạt động quân sự của chính quyền Mỹ liên quan tới Iran phải chấm dứt trong vòng 30 ngày”, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi cho biết trong thông báo phát tối muộn 5/1.
“Nghị quyết này tương tự như văn bản được Thượng nghị sĩ Tim Kaine trình trước đó”, Pelosi cho biết.
Hôm 3/1, Thượng nghị sĩ thuộc đảng Dân chủ Tim Kaine giới thiệu nghị quyết về quyền chiến tranh, nhằm ngăn quân đội Mỹ thực hiện bất kỳ hành động thù địch nào đối với Iran theo mệnh lệnh của Trump mà chưa được quốc hội phê chuẩn.
Nghị quyết có khả năng giành được sự chấp thuận trong Hạ viện, do nghị sĩ Dân chủ chiếm đa số, nhưng ít có triển vọng thông qua tại Thượng viện, nơi nghị sĩ Cộng hòa thân Trump nắm đa số. Nhiều nghị sĩ Cộng hòa ủng hộ hành động của Trump với Iran.
Động thái của Hạ viện diễn ra sau khi quân đội Mỹ không kích giết chết Qassem Soleimani, tư lệnh đặc nhiệm Quds thuộc Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran, tại sân bay quốc tế Baghdad, theo lệnh của Trump.
Nhiều nghị sĩ Mỹ cho rằng hành động tạo ra nguy cơ châm ngòi chiến tranh.
Hiến pháp Mỹ quy định chỉ quốc hội mới có quyền tuyên chiến. Đạo luật Quyền Chiến tranh năm 1973 yêu cầu tổng thống Mỹ phải xin quốc hội phê chuẩn trước khi đưa quân đội tham chiến.
Quốc hội Iraq hôm qua thông qua nghị quyết yêu cầu Mỹ cùng các nước khác chấm dứt hiện diện quân đội ở quốc gia này, đồng thời ngừng yêu cầu hỗ trợ từ liên quân do Mỹ dẫn đầu.
Trump sau đó dọa sẽ trừng phạt Iraq “chưa từng có”, cho rằng nếu lính Mỹ buộc phải rút đi, chính quyền Baghdad sẽ phải trả Washington chi phí “cực kỳ đắt đỏ” cho các căn cứ Mỹ ở Iraq.
Các binh sĩ Mỹ tới Iraq từ năm 2014 nhằm hỗ trợ lực lượng địa phương chiến đấu chống Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.
Nhật Duy (Theo Reuters) – Vnexpress