Phải đến khi tự mình làm ra một sản phẩm từ kiến thức được học thì mới thấy hết sự thú vị và lợi ích của môn học.
ĐÀM THỊ MINH TRANG
Đó là Đoàn Thị Minh Trang, nữ sinh duy nhất đoạt huy chương vàng kỳ này trong năm 2020.
Từ tò mò đến đam mê
“Tôi quyết định thi vào lớp chuyên hóa của Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong (Nam Định) vì thấy anh trai say mê môn hóa. Khi đó tôi đã nghĩ không hiểu “nó” (hóa học) có gì thú vị mà khiến anh trai lao vào như thế. Vậy thì mình sẽ thử” – Minh Trang kể về thời đầu “chạm ngõ” môn hóa.
Từ tò mò, Minh Trang bắt đầu thấy thú vị khi nhận ra hóa là môn học gắn với cuộc sống, nó giúp Trang lý giải được những điều diễn ra thường ngày. Trang quan sát và thích thú khi có thể ứng dụng kiến thức đã học vào những việc có ích.
Đơn giản như khi nấu ăn, làm bánh… chế biến như thế nào để tốt nhất; luộc rau củ thế nào để không mất đi các hoạt tính có lợi; hay tẩy các vết bẩn trên áo quần bằng cách nào, vì sao làm được như vậy?…
Những câu hỏi “vì sao” được giải thích bằng kiến thức đã học. Ngược lại từ kiến thức được học, Trang đi tìm những điều có thể chứng minh cho kiến thức đó là đúng. Tuy điều kiện học thực hành ở phổ thông không nhiều nhưng sự tò mò, thích khám phá, thói quen đặt câu hỏi và tự trả lời bằng trải nghiệm thực tế đã khiến Trang hiểu sâu kiến thức.
Cô bạn dần dần tự trả lời cho mình câu hỏi “vì sao anh trai mình thích hóa”, bởi vì cô cũng bắt đầu đam mê. Sau này khi vượt qua vòng loại để có hai tháng ôn luyện trước khi dự thi Olympic hóa học quốc tế, Trang và các bạn trong đội tuyển mới được học thực hành nhiều hơn, làm quen và tự tin khi thao tác trong phòng thí nghiệm.
“Lần đầu cảm thấy run, chỉ sợ làm hỏng nhưng rồi cũng quen dần. Tôi nhớ cảm giác rất hồi hộp khi lần đầu được điều chế một loại thuốc, đó là aspirin. Học lý thuyết thấy hóa học có ý nghĩa, nhưng đúng là phải khi tự mình làm ra một sản phẩm từ kiến thức được học thì mới thấy hết sự thú vị.
Giá như ở phổ thông học sinh được làm thí nghiệm nhiều, học lý thuyết gắn với thực hành, vận dụng thì chắc chắn sẽ có nhiều học sinh yêu thích môn học này” – Trang nhớ lại.
Vượt qua thách thức
Hành trình đến kỳ thi Olympic quốc tế của Minh Trang không phải là một đường thẳng. Kỳ thi đầu tiên của Trang là Olympic Đồng bằng duyên hải.
“Tôi dự thi chỉ với ý nghĩ thử sức nhưng thật bất ngờ là tôi được huy chương bạc. Giải thưởng nhỏ ấy nhưng lại có ý nghĩa lớn, nó cho tôi sự tự tin rằng mình có thể tiếp tục theo đuổi môn học này” – Trang chia sẻ.
Trang cho biết càng đi sâu, học càng căng hơn, phải tự tìm kiếm tài liệu đọc thêm. Vượt qua được cảm giác “đuối sức”, Trang thấy mình mạnh lên dần. Những áp lực đã trở thành động lực.
Năm lớp 11, Trang vào đội tuyển dự thi chọn học sinh giỏi quốc gia và đoạt giải nhất. “Thành tích của lớp 11 là điều khiến tôi chịu áp lực lớn khi đứng trong đội tuyển quốc gia năm lớp 12.
Nếu thời kỳ đầu vào lớp 10 tôi phải nỗ lực để không bỏ ngang thì lớp 12 tôi có một nỗ lực khác là phải vượt qua cái bóng của mình. Lần thứ hai đoạt giải nhất trong kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia, tôi bước vào vòng loại để chọn đội tuyển dự thi Olympic quốc tế” – Trang cho biết.
Dịch COVID-19 bùng phát, Trang và nhiều học sinh được chọn vào đội tuyển quốc tế rơi vào tình trạng không biết kỳ thi có tổ chức không. Và cũng vì COVID-19 nên việc ôn luyện ở thời kỳ đầu đều tự học.
May mắn là năm 2020, kỳ thi Olympic hóa học quốc tế vẫn tổ chức và theo hình thức trực tuyến. Trang và ba học sinh trong đội tuyển đều giành huy chương vàng. Trong số những học sinh đoạt huy chương vàng quốc tế ở tất cả các môn thi năm 2020, chỉ có Trang là nữ. Nhiều người gọi Trang là “cô gái vàng” của năm 2020 là vì thế.
Muốn trở thành bác sĩ
Rất thích các bài thực hành điều chế thuốc nhưng Trang lại quyết định vào học Trường ĐH Y Hà Nội. Đây cũng là ngôi trường anh trai cô lựa chọn. “Anh tôi đã thành công” – Minh Trang nói. Nhưng lần lựa chọn này cô không vì “làm theo anh” mà đã có niềm tin vào đam mê của mình, biết mình muốn gì và sẽ trở thành ai.
“Tôi muốn trở thành bác sĩ vì đó là nghề có thể có ích cho nhiều người, cho cộng đồng. Mới chỉ bước vào môi trường đại học một quãng thời gian ngắn nhưng tôi nhận thấy một lần nữa tôi đã chọn đúng. Nhiều người nói học y khó, khổ, nhất là với nữ. Nhưng tôi nghĩ khi có niềm say mê thì sẽ vượt qua được” – Minh Trang nói.
Minh Trang rất đặc biệt
Thầy giáo Vũ Văn Hợp – người trực tiếp dạy Trang và các bạn trong đội tuyển – nhận xét: “Minh Trang là một học sinh rất đặc biệt, có ý chí nỗ lực trong học tập.
Trang thi vào khối chuyên hóa bằng môn toán, nhưng rồi nhanh chóng chứng tỏ hóa mới là môn sở trường của mình. Với những thành tích Trang đạt được, em đã ghi dấu ấn vào lịch sử của Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong”.
Theo VĨNH HÀ – Tuổi Trẻ
