Ngày 19/1, phiên xử Tôn Nữ Thị Huyền, 46 tuổi và 7 đồng phạm về tội Mua bán bộ phận cơ thể người, khung hình phạt từ 12 năm đến chung thân, khai mạc muộn hơn dự kiến. Huyền bị xác định vai trò cầm đầu đường dây mua bán thận lớn nhất từ trước đến nay.
Là người đầu tiên bị xét hỏi, Huyền vẻ mệt mỏi, nói đồng ý với nội dung cáo trạng truy tố. Giọng chậm rãi, thỉnh thoảng đứt đoạn, bị cáo giải thích phải đưa người bằng đường tiểu ngạch sang Campuchia bán thận vì ở đây dễ dàng, còn ở Việt Nam việc bán thận bị cấm. “Đây là một con đường có sẵn do người khác tạo nên, đa phần là người nước ngoài”, Huyền khai.
Huyền cho biết, từ khi mình sang Trung Quốc bán thận lấy tiền trả nợ, sức khoẻ cũng giảm sút. “Nhưng khi nghe những người bán thận nói về hoàn cảnh khó khăn của họ, bị cáo đắng lòng. Biết việc đưa họ đi bán thận là phi pháp, nhưng vì lòng nhân đạo chứ bị cáo không ép buộc. Điều bị cáo nói HĐXX có thể thấy phi lý nhưng ẩn chứa nhiều nguyên nhân”, Huyền nói.
Những bị hại có mặt tại tòa đều đã bán một quả thận cho đường dây của Huyền. Có người nhận đủ 210 triệu đồng, có người mới nhận 18-60 triệu đồng tạm ứng ban đầu. Họ cho biết việc bán thận xuất phát từ điều kiện khó khăn, không bị ai ép buộc. Các nạn nhân yêu cầu được nhận số tiền còn lại.
Quá trình xét xử có một số lời khai thể hiện các bị cáo mua bán thận trước năm 2017 – trước lúc BLHS 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 về tội Mua bán bộ phận cơ thể người có hiệu lực pháp luật. Do đó, sau 10 phút hội ý, HĐXX quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung.
Theo cáo trạng, năm 2009, Huyền đi bán thận tại Trung Quốc nên quen Đào Thành Nhân, sống tại Campuchia. Cuối năm 2016, Huyền sang Campuchia gặp lại Nhân và được người này giới thiệu với bác sĩ tên Trần (người Singapore) làm việc tại bệnh viện quân đội tại thủ đô Phnôm Pênh. Ông này nói Huyền về Việt Nam tìm người bán thận đưa sang đây ghép cho người có nhu cầu với giá 15.000-17.000 USD (350-400 triệu đồng).
Khi về nước, Huyền phối hợp Đào Đức Hai Việt, 27 tuổi (quen khi sang Campuchia bán thận) lên mạng xã hội tìm kiếm người bán thận. Mỗi quả thận được ghép thành công, Việt được trả công 15-25 triệu đồng.
Tương tự, Đào Quang Hưng sau khi sang Campuchia bán thận đã phối hợp với Việt môi giới Hoàng Đức Tùng, Phạm Quang Cảnh, Huỳnh Linh Tâm, Nguyễn Minh Tâm, Huỳnh Kim Ngân… bán thận cho đường dây của Huyền. Sau giao dịch, những người này đều trở thành “chân rết” của Huyền, tiếp tục tìm người.
Thông qua nhóm Facebook Hội hiến thận, nhóm này đã đưa những người bán thận đến các bệnh viện như Chợ Rẫy, Hòa Hảo, Thống Nhất, Trí Đức, 115, phòng khám Thuận Kiều, Trung ương Quân đội 108 Hà Nội làm các xét nghiệm theo hướng dẫn của Huyền. Sau đó chụp thông tin kết quả gửi cho bà ta chuyển đến bác sĩ Trần.
Nếu các chỉ số xét nghiệm giữa người ghép thận và người bán thận phù hợp nhau, Huyền sẽ đưa những người này sang Campuchia phẫu thuật cắt thận. Xong việc, người bán thận sẽ được nghỉ dưỡng tại bệnh viện 12 ngày, đưa về nước và được trả 200-210 triệu đồng.
Kết quả giám định cho thấy, tỷ lệ thương tật của những người bán thận cho Huyền thấp nhất là mất 45% sức khỏe, cao nhất là 69%.
Theo cơ quan điều tra, từ tháng 4/2017 đến tháng 1/2019, nhóm của Huyền đã tìm kiếm được 100 người bán thận và đưa 37 người sang Campuchia cắt ghép thận. Huyền thu lợi bất chính hơn 2,5 tỷ đồng; Đức môi giới 40 người bán thận thu lợi 230 triệu đồng.
Hành vi của Huyền cùng 7 đồng phạm bị cơ quan điều tra xác định là nguy hiểm cho xã hội, xâm hại tính mạng, sức khoẻ người khác và vi phạm nguyên tắc nhân đạo trong hiến, ghép, lấy mô bộ phận cơ thể nên cần xử lý nghiêm.
Nhà chức trách Việt Nam cũng đề nghị Bộ Tư pháp Vương quốc Campuchia hỗ trợ xác minh làm rõ một số người liên quan đến vụ án nhưng chưa có kết quả.
Dương Trang – Vnexpress
