Phiên sơ thẩm xét xử 14 bị cáo liên quan sai phạm trong dự án MobiFone mua 95% cổ phần Công ty Nghe nhìn toàn cầu AVG để lấn sân kinh doanh truyền hình đã qua ba ngày xét xử tại TAND Hà Nội.
Trong 14 bị cáo có 11 người từng là lãnh đạo cấp cao Bộ Thông tin Truyền thông, MobiFone, bị truy tố vì chỉ đạo, thực hiện việc đầu tư ra ngoài doanh nghiệp bằng tiền nhà nước, gây thiệt hại gần 6.600 tỷ đồng khi chưa có quyết định phê duyệt của Thủ tướng.
Ba ngày bị thẩm vấn (16-18/12), 11 người cùng cho rằng “làm đúng chức trách, thẩm quyền” tại thời điểm thực hiện dự án. Trước toà, cựu bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Bắc Son khai đã nhận thông báo từ Văn phòng Chính phủ về ý kiến của Thủ tướng chấp thuận chủ trương cho MobiFone mua AVG.
Khi bị thẩm phán hỏi: “Quan trọng nhất, Thủ tướng đã ra quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư chưa?”, ông Son đáp: “Lúc đó, chúng tôi hiểu Thủ tướng đã đồng ý. Bộ Kế hoạch Đầu tư cũng đề nghị Thủ tướng chấp thuận”.
Với suy nghĩ đó, ông Son đã chỉ đạo thứ trưởng Trương Minh Tuấn ký quyết định 236 phê duyệt cho MobiFone đầu tư vào AVG. Bác bỏ lập luận này, HĐXX cho rằng, một thông báo không thể “coi như là” quyết định.
Ông Son giải thích trong thông báo đó chứa đựng các yếu tố pháp luật, không phải là thông báo bình thường. Cựu bộ trưởng “nghĩ rằng” Thủ tướng đã chấp thuận chủ trương cho MobiFone mua AVG để đầu tư dịch vụ truyền hình.
Trước câu trả lời này, thẩm phán Trương Việt Toàn nhắc: “Đã là bộ trưởng không thể nhầm lẫn cái mang tính tối thiểu như vậy, không thể coi thông báo là quyết định. Thiếu quyết định mà vẫn yêu cầu ông Tuấn ký phê duyệt dự án?”.
Cựu bộ trưởng Son giải thích: “Thời điểm phê duyệt, chúng tôi nghĩ đã làm đúng”. Thẩm phán Toàn nói: “Không hiểu gì thì làm Bộ trưởng làm gì?”. Theo thẩm phán “ai cũng nói không hiểu gì cả” nhưng vẫn “chễm chệ ngồi ghế Bộ trưởng và Chủ tịch Hội đồng thành viên”.
Cựu bộ trưởng Trương Minh Tuấn cũng khai không biết đã mắc sai phạm, “mãi sau này mới biết”. Ông cho hay không được giao phụ trách dự án nhưng theo chỉ đạo của ông Son đã phải ký nhiều văn bản. Trong số này có công văn gửi Bộ Công an đưa danh mục dự án vào tài liệu “Mật”, ký báo cáo thẩm định, ký quyết định 236 đồng ý cho MobiFone đầu tư vào AVG…
Cựu chủ tịch MobiFone Lê Nam Trà khai khi Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành quyết định 236, lãnh đạo MobiFone hiểu Bộ “được phép làm thế” và “thế là đúng” nên thực hiện chỉ đạo.
Với niềm tin đó, dù thẩm quyền ký hợp đồng mua cổ phần AVG thuộc về tổng giám đốc Cao Duy Hải, ông Trà vẫn ký theo yêu cầu ông Son trong khi chỉ có một tiếng gấp gáp chuẩn bị.
Ông Hải khai trong quá trình thực hiện dự án từng đề nghị lùi thời gian để nghiên cứu lại giá mua AVG. Nhưng khi thấy ông Trà, Son nói “cái này tốt, đã có chủ trương nên cần triển khai nhanh” thì thực hiện theo.
Trước toà, 7 bị cáo khác đều khai thực hiện theo mệnh lệnh cấp trên khi triển khai dự án, nghĩ làm đúng chức trách được giao. Cựu thành viên Hội đồng quản trị MobiFone Phan Thị Hoa Mai cho hay trước khi vụ án bị phát giác, bà nghĩ quyết định do ông Tuấn ký là đúng, bởi hoàn toàn “tin tưởng cấp trên”. Thời điểm xảy ra vụ án, bà thấy đã thực hiện đầy đủ trách nhiệm. Tuy nhiên khi được Thanh tra Chính phủ chỉ ra sai phạm, bà mới hiểu.
Liên quan sai phạm của dự án đầu tư vào AVG, 11 người nêu trên bị xét xử về tội Vi phạm các quy định về quản lý đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng (điều 220), khung hình phạt 10-20 năm tù. Trong 14 bị cáo, 5 người bị xét xử về hai tội Đưa hối lộ, Nhận hối lộ (điều 364, 354 Bộ luật Hình sự 2015) với hình phạt đối mặt từ 12 năm đến tử hình.
Phiên toà sẽ tiếp tục vào sáng 20/12, dự kiến kéo dài tới 31/12.
