Cuối tuần trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ đạo chính quyền bắt đầu quá trình tước bỏ trạng thái đặc biệt của Hong Kong. Việc này có thể khiến căng thẳng Mỹ – Trung trở thành điểm nóng trong vài tháng tới, châm ngòi cho biến động trên thị trường chứng khoán.
Một số nhà đầu tư cho rằng động thái cứng rắn của Trump đã khơi lên vấn đề vốn đang hạ nhiệt năm nay, khi Washington và Bắc Kinh ký thỏa thuận thương mại giai đoạn 1. Cuộc chiến thương mại bắt đầu từ năm 2018 khiến các thị trường toàn cầu luôn trong tình trạng bất ổn. Việc hai nước ký thỏa thuận đã kéo S&P 500 lên cao nhất mọi thời đại đầu năm nay. Tuy nhiên, Covid-19 đã thay thế căng thẳng thương mại làm nguồn cơn lo lắng của nhà đầu tư.
Căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới xuất hiện từ một tháng trước, khi Mỹ đổ lỗi cho Trung Quốc về việc để đại dịch lây lan. Tuy nhiên, động thái tuần trước của Trump có thể đánh dấu vòng căng thẳng mới. Các nhà đầu tư cho biết việc này có thể gây ra biến động, nếu chính quyền Mỹ tìm cách đưa ra hàng loạt hạn chế chính sách và lệnh trừng phạt.
“Hong Kong không phải vấn đề chỉ kéo dài một ngày hay một năm”, Jim Paulsen – chiến lược gia đầu tư tại Leuthold Group cho biết. Ông tin rằng căng thẳng địa chính trị có thể đe doạ thị trường trong thời gian dài. Dù vậy, thị trường vẫn sẽ tập trung vào quỹ đạo của đại dịch và các dấu hiệu cho thấy Mỹ đang hồi phục.
Một số nhà đầu tư cũng cho biết các cuộc biểu tình tại Mỹ và trên toàn thế giới vài ngày gần đây, sau cái chết của một người da màu tại Minneapolis tuần trước cũng có thể kéo tụt thêm tâm lý người dân, ảnh hưởng đến các hãng bán lẻ và doanh nghiệp nhỏ.
Nhà đầu tư đang ngày càng lo lắng khi chứng khoán Mỹ tăng liên tục hai tháng qua, dù kinh tế xuống dốc vì đại dịch. Chỉ số S&P 500 đã tăng hơn 35% kể từ đáy tháng 3, dù các chỉ số chủ chốt như GDP và tỷ lệ thất nghiệp xuống thấp nhất kể từ Đại suy thoái thập niên 30.
Tuy nhiên, đà tăng chậm lại trong tháng 5, khi nhà đầu tư đánh giá diễn biến của đại dịch và đà phục hồi của kinh tế toàn cầu sau phong tỏa. Vì thế, căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh hiện tại có thể khiến việc đánh giá càng khó khăn.
Erin Browne – Giám đốc danh mục đầu tư tại quỹ trái phiếu Pimco cho biết căng thẳng Mỹ – Trung là “một trong những rủi ro chính của thị trường” nửa cuối năm. Bà khẳng định việc này có thể gây sức ép lên thỏa thuận thương mại. “Hủy bỏ thỏa thuận giai đoạn một sẽ khiến tâm lý thị trường đi xuống đúng thời điểm bầu cử Tổng thống Mỹ. Rủi ro này đang ngày một tăng cao”, bà cho biết.
Trên thực tế, tháng trước, cố vấn kinh tế Nhà Trắng Larry Kudlow cho biết Trump quá “bực mình” với Bắc Kinh về vấn đề đại dịch và nhiều việc khác đến mức thỏa thuận thương mại không còn quan trọng với ông như trước nữa.
Việc Trump có thái độ cứng rắn với Trung Quốc diễn ra đúng thời điểm các cuộc thăm dò cũng cho thấy cử tri Mỹ ngày càng bất mãn với Trung Quốc, đặc biệt trong vấn đề đại dịch. Dù vậy, nhiều người khác cho biết cuộc bầu cử đang đến gần cũng đồng nghĩa Trump phải cẩn thận hơn để tránh gián đoạn quy mô lớn.
“Trump đang trong tình thế tiến thoái lưỡng nan. Nổi giận với Trung Quốc hiện tại là điều rất dễ hiểu. Tuy nhiên, đưa ra các lệnh trừng phạt mạnh tay cũng sẽ khiến thị trường chứng khoán lao dốc”, Lou Brien – chiến lược gia thị trường tại DRW Trading nhận định.
Hà Thu (theo Reuters) – Vnexpress
