Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) vừa thông báo, Tổng giám đốc Roberto Azevedo sẽ rời vị trí này từ 31/8. Đây là một động thái rất bất ngờ trong bối cảnh WTO đang đấu tranh để kiềm chế căng thẳng thương mại toàn cầu và phối hợp ứng phó với Covid-19.
Nếu đúng lộ trình, ông Azevedo sẽ kết thúc nhiệm kỳ 4 năm lần thứ 2 vào cuối tháng 8 năm 2021. Năm nay 62 tuổi, nhà ngoại giao Brazil giữ vai trò Tổng giám đốc WTO từ năm 2013.
Azevedo cho biết đây là “quyết định của cá nhân ông” sau khi nói chuyện với gia đình và không liên quan đến lý do sức khoẻ hay một tham vọng chính trị nào khác.
Các hoạt động của WTO đã bị tê liệt từ cuối năm ngoái bởi chính quyền Trump. Washington từ chối phê chuẩn những người được đề cử để lấp chỗ trống các thẩm phán giải quyết những tranh chấp thương mại.
Sự ra đi của ông Azevedo khiến các quan chức ở Geneva và Brussels bất ngờ khi WTO mất đi một người ủng hộ thương mại mở và hợp tác quốc tế. Tuy nhiên, quan điểm này xung đột với Tổng thống Trump – người ưu tiên về quyền lực song phương trong chính trị.
Dù vậy, ông Azevedo không nói sự ra đi của mình liên quan đến căng thẳng với chính quyền Trump. Thay vào đó, ông muốn để các nước thành viên bắt đầu lựa chọn một người thay thế.
Trong thông báo WTO gửi đến các nước thành viên, Azevedo cho rằng quyết định này cũng là lợi ích tốt nhất cho tổ chức. “Khi các nước bắt đầu xây dựng chương trình nghị sự của WTO cho một trạng thái mới hậu Covid-19, họ nên làm với một tổng giám đốc mới”, ông chia sẻ trong cuộc họp trực tuyến chiều 14/5.
Thương mại thế giới đã suy giảm do cuộc chiến thương mại của ông Trump với Trung Quốc, châu Âu và đi xuống mạnh hơn vì tác động của Covid-19. WTO dự đoán thương mại toàn cầu có thể sụt giảm một phần ba – mức lớn nhất kể từ cuộc Đại suy thoái.
Gần đây ông Azevêdo đã bày tỏ sự thất vọng với Mỹ, châu Âu, Trung Quốc và nhiều quốc gia lớn khác khi họ không phối hợp để ứng phó với đại dịch. Thậm chí, ông Trump còn làm gia tăng căng thẳng với Trung Quốc.
NYT nhận định việc Azevedo từ chức để lại một khoảng trống tại thời điểm nguy hiểm với kinh tế toàn cầu.
Còn theo Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer, dù WTO còn nhiều thiếu sót, Azevedo đã điều hành tổ chức này khéo léo và vững vàng. “Ông ấy sẽ khó để thay thế”, Lighthizer cho hay.
Tú Anh (theo Reuters/NYT) – Vnexpress
