Dựa theo tin tức rò rỉ của giới leaker, iOS/iPadOS 14 sẽ chứng kiến sự xuất hiện lần đầu tiên của XCode, ứng dụng phát triển phần mềm (IDE). Là phần mềm bắt buộc phải sử dụng nếu muốn phát hành ứng dụng cho iOS và macOS, XCode cũng là một lựa chọn quen thuộc với giới lập trình viên.
Theo nhận định của chúng tôi, trước hết có lẽ Apple sẽ đưa XCode lên dòng máy tính bảng “chuyên nghiệp” của hãng này là iPad Pro. Phần đông coder sẽ không từ bỏ chiếc MacBook Pro để chuyển sang code trên máy tính bảng. Nhưng điều đó không có nghĩa rằng sự kiện này không giúp gì cho cuộc chiến di động của nhà Táo: trái lại, XCode trên iPad OS có thể là cơ sở để Apple tạo ra đòn đánh chí tử tới hệ sinh thái Android trong tương lai.
Điểm yếu của Android
Trước hết, hãy bắt đầu từ lĩnh vực máy tính bảng. Trên thị trường này, Apple vẫn đang nắm vị trí số 1, chưa để cho bất kỳ đối thủ Android nào khác vượt mặt. Dựa theo số liệu mới nhất được IDC công bố, Apple chiếm tới 35% lượng tablet bán ra trên toàn cầu. Ở vị trí số 2, thị phần của Samsung còn không bằng 1/2 Apple; các đối thủ khác như Huawei hay Amazon không chiếm nổi 10% thị phần.
Sự thống trị của iPad là minh chứng rõ rệt nhất cho điểm yếu cố hữu của Android: chất lượng ứng dụng. Cũng như trên smartphone, tablet Android có đủ các kích cỡ, độ phân giải và phần cứng khác nhau. Đặc điểm này buộc các nhà phát triển ứng dụng phải dành thời gian trau chuốt cho các phiên bản app trên tablet, đẩy cao chi phí phát triển. Android trớ trêu thay lại là chợ ứng dụng… kém màu mỡ hơn App Store, khiến cho phần ít nhà phát triển chịu bỏ công sức ra hoàn thiện ứng dụng tablet.
Trải nghiệm phần mềm trên tablet Android vì thế luôn ở mức dở tệ. Thậm chí, chính Google cũng nhận phần thua khi ngừng phát triển tablet Android từ 2016. Năm 2019, Google tuyên bố khai tử chiếc Pixel Slate (chạy ChromeOS) khi sản phẩm chưa đầy 1 năm tuổi đời, ngấm ngầm thừa nhận đã rút lui hoàn toàn khỏi lĩnh vực tablet.
Đưa văn phòng vào trong iPhone?
Sự xuất hiện của XCode trên iPad sẽ càng khiến cho cán cân cuộc chiến tablet nghiêng về phía iPad hơn nữa. Là công cụ của coder, XCode sẽ là minh chứng cho thấy iPad có thể trở thành những cỗ máy làm việc thực thụ.
Nếu iPad Pro có thể chạy được XCode, viễn cảnh iPad “thường” hay iPhone đủ sức mạnh để chạy các ứng dụng công việc là không hề xa xôi. iPad OS mới chỉ được tách ra từ iOS từ năm ngoái, chẳng có lý do gì để Apple không thể “gói’ iPad OS trở lại vào sức mạnh phần cứng của iPhone 12 hay iPad Air 2020. Các iFan có quyền mơ về một môi trường desktop đầy đủ, chạy bên trong chiếc iPhone, cho phép họ thực hiện các công việc như code, thiết kế hay ứng dụng văn phòng.
Tầm nhìn này chưa phải là chưa từng xuất hiện: Continuum trên Lumia 950 của Microsoft hay DeX trên Galaxy S8/Note8 của Samsung là những ví dụ điển hình. Để tránh thất bại như các đối thủ/đối tác đi trước, Apple đang nắm trong tay 3 vũ khí quan trọng: iOS, iPadOS và macOS. Cả 3 hệ điều hành đều có đông đảo người sử dụng, thậm chí lại chung nguồn gốc (iPhone OS 2007 được phát triển từ lõi Mac OS X rút gọn). Apple có thể là ông lớn đầu tiên tạo ra được trải nghiệm điện toán “đồng nhất” mà các gã khổng lồ khác đã từng theo đuổi và thất bại.
Lợi thế của Apple
Dĩ nhiên, trải nghiệm iPadOS hay macOS bên trong iPhone hiện tại vẫn đang là một ý tưởng xa vời. Nhưng sự thật không thể phủ nhận vào ngay lúc này là, nếu đưa các thiết bị di động tiến sâu hơn nữa vào nhóm người dùng chuyên nghiệp, Apple sẽ tạo ra một thế mạnh cạnh tranh mà Android không thể nào vượt qua nổi.
Bởi khác với game hay mạng xã hội, trải nghiệm ứng dụng văn phòng có ảnh hưởng đến thu nhập của người sử dụng. Chúng chiếm phần lớn thời gian trong cuộc sống số của người dùng. Vì thế, các ứng dụng này đòi hỏi độ trau chuốt rất cao. Nếu các nhà phát triển Android còn không giải quyết nổi bài toán bố cục trên tablet, khả năng họ tạo ra các ứng dụng làm việc chất lượng trên Android cũng là rất thấp.
Không mấy ngạc nhiên, các nhà phát triển ứng dụng mà đặc biệt là nhóm ứng dụng chuyên nghiệp đã luôn ưu ái Apple hơn. Năm 2014, Microsoft tổ chức riêng một sự kiện để vén màn Office cho iPad – đây cũng là sự kiện được CEO Satya Nadella chọn để ra mắt trước báo giới. Gã khổng lồ phần mềm sau đó còn nhiều lần cử nhân viên tới các sự kiện của Apple để quảng bá cho Office, nhưng lại chưa một lần nào có mặt tại các sự kiện BUILD (Android) hay Pixel của Google.
Hoặc, Adobe đến nay mới chỉ phát triển Photoshop bản “đầy đủ” cho iPad. Ngay cả bản rút gọn Photoshop Mix cũng cung cấp cho người dùng iPad nhiều tính năng hơn là người dùng Android. Khi XCode được vén màn trên iOS/iPadOS, chắc chắn sự chênh lệch giữa 2 nền tảng này sẽ càng gia tăng.
Đòn chí tử cho Android
Một điều không tưởng sẽ xảy ra khi iPad (và iPhone) biến thành những cỗ máy làm việc thực thụ: chúng trở thành những thiết bị… tiết kiệm tiền cho người mua. Chi phí mua iPad và bàn phím vẫn sẽ thấp hơn chi phí mua máy tính bảng và laptop. Do các sản phẩm Táo có độ gắn kết cao, khoản tiền tiết kiệm được có thể được dành cho iPhone – nhất là khi sự chênh lệch về giá giữa iPhone và smartphone Android đã thấp hơn bao giờ hết.
Trong tình huống Apple tìm cách đưa iPad OS vào iPhone, mức độ tiết kiệm sẽ càng cao hơn nữa. Người dùng khi mua smartphone có khả năng biến hình thành một cỗ máy làm việc sẽ không cần phải mua thêm tablet hay laptop đầy đủ nữa, thay vào đó chuyển sang các phụ kiện “biến hình” có giá rẻ hơn rất nhiều. Bằng cách xóa bỏ đi lợi thế lớn nhất – giá cả, iPhone hoàn toàn có khả năng phục hận trước smartphone Android.
Câu hỏi duy nhất còn lại là, khi nào thì Apple sẽ nổ phát súng đầu tiên – bằng cách chính thức vén màn XCode trên iOS/iPadOS? Nếu lịch trình của Apple không bị Covid-19 gây ảnh hưởng quá lớn, rất có thể bước đi này sẽ được thực hiện vào sự kiện WWDC diễn ra trong tháng 6 sắp tới. Tại sự kiện thường niên dành cho các nhà phát triển, Apple sẽ ra mắt XCode trên thiết bị di động để hướng sự chú ý của toàn bộ thế giới công nghệ vào một thế mạnh mà Android không thể nào bắt kịp: ứng dụng/công cụ dành cho người làm việc.
Theo Tổ Quốc
