Truy tìm những ‘ca số 0’ mất dấu

Ngày 2-4, Bộ Y tế thông tin có 9 ca nhiễm mới, nâng tổng số người mắc COVID-19 ở Việt Nam thành 227 người (75 người khỏi bệnh).
Truy tìm những ca số 0 mất dấu - Ảnh 1.
Cấp cứu cho bệnh nhân tại khoa A9 Bệnh viện Bạch Mai một ngày sau lệnh đóng cửa bệnh viện. Thời điểm đó bệnh viện còn gần 800 bệnh nhân – Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

Trong số các ca bệnh COVID-19 mới được thông báo ngày 2-4 lại có 2 ca xuất phát từ Bệnh viện Bạch Mai.

Những ca bệnh không có dấu hiệu bệnh

Bệnh nhân 219 là nữ, 59 tuổi (Hưng Yên), đi chăm sóc người nhà điều trị tại khoa thần kinh Bệnh viện Bạch Mai ngày 16-3.

Ngày 25-3, khi nghe tin có bệnh nhân COVID-19 ở khoa thần kinh Bệnh viện Bạch Mai, bệnh nhân đến Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương khám và xét nghiệm, kết quả dương tính với COVID-19.

Theo Bộ Y tế, hiện nay bệnh nhân hoàn toàn không có các dấu hiệu lâm sàng, không ho, không sốt, không khó thở. Từ ngày 16 đến 25-3, bệnh nhân này sinh hoạt hoàn toàn bình thường ở cộng đồng. Ngày 2-4, sau khi Bộ Y tế công bố bệnh nhân mắc COVID-19, chính quyền địa phương đã cách ly cả thôn nơi bệnh nhân sinh sống.

Bệnh nhân 219 là 1 trong 41 ca bệnh ghi nhận tại khu vực Bệnh viện Bạch Mai, nơi có 3 chùm bệnh nhân ở các khu vực gồm: khoa thần kinh, Trung tâm bệnh nhiệt đới và tại nhà ăn bệnh viện (nhân viên Công ty Trường Sinh). Điều đáng nói ở đây: ai là bệnh nhân đầu tiên trong chùm bệnh nhân này?

Truy tìm những ca số 0 mất dấu - Ảnh 2.

Mất dấu ca số 0 lây cho điều dưỡng

Ngày 18-3, ngay sau khi phát hiện có nữ điều dưỡng tại Trung tâm bệnh nhiệt đới Bệnh viện Bạch Mai dương tính với COVID-19 (sau này đây là bệnh nhân 87), các mũi điều tra dịch tễ bắt đầu sàng lọc nguy cơ.

Tra soát trở lại các yếu tố có liên quan nữ điều dưỡng này (làm nhiệm vụ đón tiếp bệnh nhân tại khu vực sàng lọc COVID-19) cho thấy những người nghi nhiễm mà nữ điều dưỡng đón tiếp từ 14 ngày trước đó đều đã âm tính với bệnh, không tìm thấy nguồn lây cho điều dưỡng này.

Qua xem xét những người có tiếp xúc với điều dưỡng này đã phát hiện một đồng nghiệp cùng trung tâm cũng là điều dưỡng. Hai người có tiếp xúc, ăn trưa cùng nhau và xét nghiệm xác định đây là bệnh nhân 86.

Con gái bệnh nhân 86 cũng mắc bệnh. Như vậy, ca 86 lây ra con gái và bệnh nhân 87. Nhưng ca bệnh số 0 của 86 (tức người đầu tiên lây bệnh cho ca 86) thì không tìm thấy cho đến nay. Trong các chuyến bay hay địa điểm mà ca bệnh 86 tiếp xúc không có bệnh nhân nào được phát hiện.

Không có dấu vết ca đầu tiên lây cho bệnh nhân nhà ăn

Tại Bệnh viện Bạch Mai còn 2 chùm bệnh nhân như vậy. Một chùm ở khoa thần kinh, phát hiện được sau khi bệnh nhân 133 rời bệnh viện về nhà và chùm bệnh tại nhà ăn bệnh viện nhưng ai là ca bệnh F0 cũng chưa xác định được.

“Ban đầu sự chú ý tập trung vào nhân viên y tế, cho rằng nhân viên y tế là nguồn lây, nhưng đến nay 100% mẫu xét nghiệm của nhân viên y tế là âm tính” – ông Dương Đức Hùng, phó giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, cho biết.

Các chuyên gia dịch tễ lại chuyển hướng điều tra ca số 0, cho rằng có cơ sở nguồn lây là người đến thăm bệnh nhân khoa thần kinh Bệnh viện Bạch Mai, do khi xét nghiệm thấy rằng bệnh nhân này “dương tính yếu”, chứng tỏ đã nhiễm virus từ cộng đồng nhiều ngày trước. Đây là nguồn lây có vẻ có lý, nhưng cũng không tìm ra ca F0 ở đây.

Với chùm ca bệnh tại Công ty Trường Sinh, ai là ca F0 càng khó khăn. Những bệnh nhân này làm việc chung và có thể ăn chung, thời gian làm việc họ tỏa đi khắp các khoa, phòng cung cấp nước sôi cho các bệnh nhân. Họ có thể vừa là nguồn lây, vừa bị lây bệnh.

Và một nguồn lây nữa từ Bạch Mai, theo chia sẻ chính thức của Bộ Y tế, là từ những người chăm sóc bệnh nhân chuyên nghiệp.

Phòng dịch thế nào khi ca số 0 mất dấu?

Khác với các ca bệnh xâm nhập từ nước ngoài và được cách ly ngay, các bệnh nhân trong các chùm ca bệnh tại Bệnh viện Bạch Mai là lây lan trong cộng đồng, không tìm thấy đầu mối ca bệnh để ngăn chặn lây lan.

Và biểu hiện của tình trạng mất dấu các ca số 0 là có thêm nhiều bệnh nhân trong cộng đồng. Những ngày vừa qua, tình hình đúng theo “kịch bản”: số mắc tăng nhanh, có ngày hàng chục ca bệnh, nhiều ca theo chùm, nhiều người bệnh có thời gian dài ngoài cộng đồng và làm lây lan tiếp.

Trong tình huống này, cơ quan chức năng đã phải làm các biện pháp rất mạnh, trong đó có việc tạm phong tỏa Bệnh viện Bạch Mai, bệnh viện tuyến cuối chuyên điều trị các bệnh nhân nặng. Đồng thời xét nghiệm trên 42.000 người từng đến chữa bệnh, chăm sóc thân nhân, thăm người thân, nhân viên y tế có mặt ở Bệnh viện Bạch Mai từ ngày 12-3 đến nay.

Các biện pháp rất mạnh này đang giúp số mắc mới phát hiện được tròn 2 ngày (ngày 1 và 2-4) có giảm so với những ngày trước đó, trong đó ổ dịch từ Bạch Mai, theo đánh giá của Phó chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Ngô Văn Quý là cơ bản được kiểm soát.

KHUÊ ANH

Truy tìm những ca số 0 mất dấu - Ảnh 4.
Bệnh viện Bạch Mai trong những ngày cách ly. Bác sĩ tại khoa cấp cứu A9 chăm sóc cho một bệnh nhân nặng (ảnh chụp chiều 29-3) – Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

Ít ai biết được từ 2h sáng 28-3, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội đã đến làm việc với Bệnh viện Bạch Mai để chuẩn bị cho quyết định phong tỏa sau đó vài giờ.

Chỉ trong 3 ngày, Quảng Ninh, Hải Phòng đã xét nghiệm cho 100% người từng đến Bệnh viện Bạch Mai từ 12-3, Hà Nội đã rà soát hơn 16.000 người trong diện này và tổ chức xét nghiệm nhanh… “Chống dịch như chống giặc” là vì vậy và có thể dù mất dấu F0, các biện pháp chống dịch đang có hiệu quả bước đầu.

Theo LAN ANH – Tuổi Trẻ