Alexander Isak – ‘Ibrahimovic mới’ của Thụy Điển

Tròn 17 tuổi, khi nhiều bạn bè đồng lứa còn tập ở đội trẻ, Alexander Isak rực sáng trong trận derby Stockholm – nơi chất chứa sự thù địch lớn nhất bóng đá Thụy Điển. 

Stockholm, 21/9/2016. Đó là một ngày trọng đại với người hâm mộ bóng đá của thành phố này, ngày hai đội bóng giàu truyền thống bậc nhất Thụy Điển – Djurgarden và AIK Solna chơi trận derby không khoan nhượng. Pháo sáng đỏ rực trên bốn bề khán đài sân Tele2 Arena, chật kín hơn 30.000 khán giả.

Không khí thù địch đặc quánh. Đám đông khán giả chủ nhà Djurgarden như sẵn sàng nuốt chửng các cầu thủ AIK. Trong thành phần đội khách ngày hôm ấy có một cầu thủ vừa bước vào tuổi 17 – Alexander Isak. Cậu bé đen trũi, cao 1m92 và gầy nhẳng. Nhưng bù lại, cậu có đôi mắt sáng và phong thái toát lên vẻ tự tin.

Trận đấu bắt đầu, và các cầu thủ Djurgarden có vẻ không mấy để ý đến Isak, nhưng sau đó, họ phải thay đổi, rất nhanh. Ngay phút thứ hai, Isak đã khiến đội chủ nhà một phen thót tim với cú ra chân nhanh, mạnh, hiểm hóc và quyết đoán từ ngoài khu vực 16m50. Dù vậy, nó thiếu một chút chính xác để trở thành siêu phẩm. Chỉ sáu phút sau, vẫn là Isak uy hiếp khung thành Djurgarden với cú một đánh đầu nguy hiểm.

Những dự cảm về một ngày tỏa sáng của Isak hiện hữu một cách mơ hồ. Và rồi đến lần dứt điểm thứ ba, Isak biến những dự cảm mơ hồ ấy bật tung thành cảm xúc vỡ òa với các CĐV AIK. Phút 15, Isak di chuyển không bóng nhanh nhẹn và khôn ngoan hệt như một chú báo đen Eritrea nơi quê cha đất tổ, trước khi tung ra cú dứt điểm quyết đoán về phía góc xa. Andreas Isaksson – thủ thành có 133 trận bắt cho tuyển Thụy Điển, không có bất cứ cơ hội cản phá nào và hoàn toàn bị đánh bại.

Trong ngày đón sinh nhật tuổi 17, Alexander Isak ngạo nghễ mừng bàn thắng kiểu Zlatan Ibrahimovic trong sự cuồng nộ của các cổ động viên Djurgarden. Tuổi 17 đáng nhớ của Isak được kết thúc bằng cú đánh đầu cận thành thành bàn rất nhanh và mạnh ở phút 65. Chung cuộc, AIK ngạo nghễ ra về với chiến thắng 3-0 ngay trên sân đại kình địch cùng thành phố. Người ghi bàn còn lại cho AIK ngày hôm ấy, Chinedu Obasi nói sau trận đấu: “Isak có tiềm năng to lớn. Nếu mọi thứ suôn sẻ, cậu ấy có thể trở thành Zlatan Ibrahimovic mới của Thụy Điển”.

Isak chói sáng ở trận derby Stockholm 2016
Isak chói sáng trong trận derby Stockholm.
   

Màn trình diễn hoàn hảo đó đã thu hút các tuyển trạch viên hàng đầu châu Âu. Và  Isak – trong mùa giải duy nhất khoác áo AIK – ghi 13 bàn thắng, ẵm giải Cầu thủ trẻ của năm và Cầu thủ hay nhất tháng Chín, tất cả đều ở độ tuổi 17. Ngay khi mùa giải kết thúc, đại gia Đức Dortmund đến và mang cậu đi. Còn vào tháng 1/2017, Isak gần như đã gia nhập đội bóng vừa vô địch Champions League là Real Madrid.

Hành trình của Isak ở nước Đức không thực sự suôn sẻ. Cậu bé ghi năm  bàn sau 12 trận cùng đội trẻ , song chỉ vào sân năm lần ở Bundesliga cùng với đội một Dortmund, hầu hết đều từ ghế dự bị và dĩ nhiên là không đủ để có bàn thắng đầu tiên. Tuy nhiên, nốt trầm ở Dortmund hóa ra lại là nền tảng để tài năng của Isak phát tiết rực rỡ trên đất Tây Ban Nha.

Hè 2019, Real Sociedad – sau quá trình nghiên cứu kỹ lưỡng tiềm năng của Isak – quyết định ký hợp đồng năm năm với cầu thủ gốc Eritrea. Đội bóng xứ Basque không phải chờ lâu để thấy khoản đầu tư 7,5 triệu euro thật sự hữu dụng. Ngày 13/7/2019, Isak ghi bàn đầu tiên cho Sociedad trong trận đấu đầu tiên cùng đội bóng mới. Trong năm trận tiếp theo của tour du đấu mùa hè, “Ibrahimovic mới” ghi thêm bốn bàn nữa.

Và bây giờ, Isak đang tạo ra những tác động to lớn ở Real Sociedad. Trong mùa giải đầu tiên sát cánh cùng Adnan Januzaj, Martin Odegaard hay Mikel Oyarzabal, tiền đạo người Thụy Điển có cho riêng anh 14 bàn thắng qua 31 lần ra sân trên mọi đấu trường. Một năm trước, khi đang khoác áo Willem II, Isak cũng có 14 bàn thắng, nhưng thậm chí chỉ với 18 trận.

Ngày 6/2 vừa qua, Sociedad hành quân đến Bernabeu, nơi Real Madrid hùng mạnh đang ở trong giai đoạn thăng hoa bậc nhất mùa giải. Đội bóng của HLV Zidane vừa thắng liền tám trận và đang đặt tham vọng về một cú ăn ba vô tiền khoáng hậu trong lịch sử đội bóng này. Nhưng tai họa đổ sập xuống Bernabeu, bởi đó là ngày Isak thi đấu bùng nổ.

Isak cùng Odegaard chơi ăn ý, giúp Sociedad hạ Real Madrid 4-3 ngay tại Bernabeu. Ảnh: Reuters.

Phút 22, Isak sút xa quyết đoán, khiến Areola vất vả đẩy bóng ngược trở ra. Và với một cú dứt điểm tinh tế, Odegaard ghi bàn vào lưới đội bóng giữ quyền sở hữu anh. Sau trận đấu, báo chí nói nhiều về pha làm bàn của Odegaard – một ngôi sao truyền thông, nhưng công lớn ở bàn thắng ấy chắc chắn phải thuộc về Isak. Không nhiều cầu thủ ở lứa tuổi 20, khi chơi bóng tại Bernabeu lại có thể tung ra một cú sút tốt đến vậy. Hai hậu vệ siêu sao Sergio Ramos và Marcelo đã rất cố gắng ngăn Isak sút, nhưng thất bại.

Những phút tiếp theo, Bernabeu hoàn toàn là sân khấu của Alexander Isak. Phút 54, cầu thủ người Thụy Điển khiến tất cả phải liên tưởng đến Zlatan Ibrahimovic với cú đá nối hệt tư thế con nhà võ. Và chỉ hai phút sau, Isak lại khiến 65.000 madridistas đến sân hôm đấy phải câm lặng, với cú dứt điểm quyết đoán tung nóc lưới đội chủ nhà.

Cơn ác mộng mang tên Isak chỉ kết thúc, sau khi tiền đạo của Sociedad kiến tạo cho Mikel Merino nâng tỷ số lên 4-1. Đó là đường căng ngang không thể thuận lợi hơn để Merino dễ dàng đệm bóng cận thành. Thêm một lần bộ đôi kỳ cựu Ramos – Marcelo bị chàng trai trẻ “dắt mũi”, để rồi mở ra chiến thắng 4-3 chung cuộc cho đội bóng xứ Basque. Real – đội bóng hùng mạnh và tham vọng bậc nhất thế giới – sụp đổ bởi chính cái tên họ từng theo đuổi, nỗi đau ấy thật khó diễn tả bằng lời.

Chỉ ba ngày sau đó, Isak tiếp tục ghi bàn và kiến tạo sau khi vào sân từ hiệp hai, giúp Sociedad đánh bại Bilbao trong trận derby xứ Basque. Cũng như trận derby Stockholm hôm nào, Isak luôn tỏa sáng theo cách của riêng anh. Đó đã là trận thứ năm liên tiếp chàng trai đến từ bán đảo Scandinavie ghi bàn. Ba năm sau ngày rời quê nhà Solna, Isak mới lại được chơi thứ bóng đá vừa phiêu lưu lại không kém phần hiệu quả như từng có với AIK.

Dortmund là dấu lặng buồn trong sự nghiệp mới chớm nở của Isak. Ảnh: DFL.

Nhìn cách Isak tỏa sáng ở Sociedad, tất cả sẽ phải ngạc nhiên với những gì Dortmund bỏ lỡ. CLB Đức này nổi tiếng là “công xưởng chế tác ngôi sao”, từng cho “ra lò” những Lewandowski, Mario Goetze, Ilkay Guendogan trước đây, hay Jadon Sancho, Erling Braut Haaland hiện tại. Nhưng một cầu thủ chơi tốt bằng cả hai chân, nhãn quan chiến thuật sắc bén, di chuyển nhanh hệt như báo đen và chơi bóng với một tư duy táo bạo như Isak lại không có cơ hội tỏa sáng. Vì sao vậy?

Ký giả Michael Yokhin của BBC – sau khi ấn tượng rất mạnh với Isak – quyết định đi tìm nguyên nhân tài năng sáng giá nhất bóng đá Thụy Điển thất bại trong hành trình chinh phục nước Đức. Ngày bán Isak, Dortmund chỉ thu về 7,5 triệu, thấp hơn con số 8,6 triệu euro mà họ trả cho AIK năm 2017. Vấn đề ở chỗ, ai cũng nhận thấy tiềm năng to lớn của cầu thủ trẻ này, nhưng đội bóng vùng Ruhr có vẻ như không mấy quan tâm đến điều đó. Và với một Erling Braut Haaland đang chói sáng, Dortmund lại càng có lý do để không phải tiếc nuối Isak.

HLV Thomas Tuchel – người chịu trách nhiệm với chữ ký của Isak, sau này thừa nhận rằng ông ta không tham gia vào vụ chuyển nhượng, đồng thời cũng không mấy am hiểu về tài năng trẻ này. Điều đó cũng xảy ra với những đời HLV sau đó, từ Peter Bosz, Peter Stoger đến Lucien Favre. Và đó là lý do Isak chỉ có năm lần ra sân ở Bundesliga, với bốn là từ ghế dự bị. Giai đoạn cuối năm 2018, Isak thậm chí còn bị ném xuống đội trẻ.

“Đó là một bí ẩn chưa có câu trả lời. Không ai biết tại sao Isak lại không có cơ hội ở một đội bóng nổi tiếng với khả năng phát huy nguồn nhân lực từ cầu thủ trẻ như Dortmund”, nhà báo Jochen Tittmar của tờ Spox cũng đặt ra mối hồ nghi hệt như Michael Yokhin.

Amos Pieper – trung vệ 22 tuổi đang khoác áo Arminia Bielefeld, vẫn chưa phai ấn tượng về đồng đội cũ những ngày cả hai cùng chơi bóng ở đội trẻ Dortmund. Anh nói: “Mọi người đều biết tiềm năng tuyệt vời của Isak. Cậu ấy dứt điểm tốt bằng cả hai chân, nền tảng kỹ thuật tuyệt vời, mạnh mẽ và đầy tốc độ. Chúng tôi đều hy vọng rằng cậu ấy sẽ có nhiều cơ hội ở đội một, nhưng điều đó đã không xảy ra”.

Cựu HLV Thomas Tuchel thừa nhận tiếc nuối vì không thể phát huy được tài năng của Isak. Ảnh: BVB.

Một chút trầm ngâm, Pieper nói tiếp: “Isak không may bỏ lỡ cơ hội trong trận đấu duy nhất ở Bundesliga mà cậu ấy đá chính. Mùa giải 2017-2018 không suôn sẻ với Dortmund, và mọi thứ càng khắc nghiệt hơn với các cầu thủ trẻ. Isak không hài lòng với tình trạng của bản thân, nhưng cũng không bao giờ phàn nàn. Càng khó khăn, cậu ấy càng nỗ lực hơn, tập luyện chăm chỉ, thức khuya để nghiên cứu các kỹ năng chơi bóng và tư duy chiến thuật, sau mỗi buổi tập vốn dĩ đã rất mệt nhọc. Isak hoàn toàn tập trung và nghiêm túc”.

Nỗ lực và sự kiên nhẫn của Isak sau cùng cũng được đền đáp, theo cái cách rất khác. Tháng 1/2019, đội bóng Hà Lan Willem II sau khi bán tiền đạo chủ lực Fran Sol cho Dynamo Kiev, quyết định mượn Isak về thay thế. Và đó là lúc khao khát cùng tiềm năng to lớn bị dồn nén bấy lâu nơi Isak phát tiết trọn vẹn. Chỉ trong 16 trận đấu ở giải VĐQG Hà Lan – Eredivisie, Isak “nổ súng” tới 13 lần, và có thêm sáu pha kiến tạo. Tính trung bình, cứ 72 phút, anh lại tham gia vào một tình huống ghi bàn của Willem II.

Ngày 28/2/2019, Isak gỡ hòa, trước khi giúp Willem II đánh bại ông lớn AZ Alkmaar ở bán kết Cúp Quốc gia Hà Lan. Đó là trận chung kết đầu tiên của Willem II sau 15 năm đằng đẵng, nhưng họ lại thất bại trước một Ajax Amsterdam thăng hoa bậc nhất trong hàng thập kỷ cùng những cá nhân xuất sắc như De Ligt hay De Jong. Chưa hết, đến ngày 30/3, Isak trở thành cầu thủ đầu tiên ghi ba bàn từ penalty trong một trận đấu ở Eredivisie.

“Đó là mùa giải lịch sử của Willem II, và Isak là nền tảng cho thành công ấy”, nhà báo Dolf van Aert nói với tờ Voetbal International. Ông tiếp lời: “Cậu ấy không hề kiêu căng. Isak nói với tôi rằng những so sánh với Zlatan Ibrahimovic nơi quê nhà không khiến cậu ấy bận tâm”.

Isak như cá gặp nước khi sang Willem II Tilburg và tỏa sáng rực rỡ trong nửa mùa giải khoác áo CLB Hà Lan theo diện cho mượn. Ảnh: EPA.

Trong khi đó, đội trưởng Jordens Peters nói về mùa giải duy nhất mà anh sát cánh cùng Isak: “Cậu ấy chơi bóng một cách tự tin, theo hướng hoàn toàn tích cực. CLB vừa bán Fran Sol, và người mới đến sẽ phải khỏa lấp lỗ hổng rất lớn ấy. Rõ ràng là Isak đã giúp ích cho đội bóng rất nhiều”.

Khi được hỏi về phong cách chơi bóng của Isak, đội trưởng Willem II nói: “Isak có thể phù hợp với bất cứ hệ thống nào. Cậu ấy chơi tốt với phong cách sở hữu bóng, nhưng cũng rất nguy hiểm với các đội đá phòng ngự phản công. Isak dứt điểm tốt bằng hai chân, hầu hết cú sút đều đi trúng đích. Rõ ràng, cậu ấy có bản năng sát thủ – phẩm chất cần nhất với một tiền đạo”.

Nửa mùa giải chói sáng ở Hà Lan cũng không đủ để  Isak trụ lại Dortmund. Nhưng quyết định đầu quân cho Sociedad sau đó hóa ra lại đúng đắn. Với hai năm thi đấu thành công vừa qua, sẽ không ngạc nhiên nếu các đội bóng lớn tìm đến Isak trong phiên chợ hè sắp tới.

Còn hiện tại, Isak là niềm hy vọng lớn nhất của tầng lớp bình dân xứ Basque về một mùa giải đại thành công. Lúc này Sociedad chỉ cách tấm vé dự Champions League mùa sau đúng hai điểm và vẫn đá ít hơn các đối thủ cạnh tranh một trận. Và sau khi đánh bại Real Madrid, Isak cùng các đồng đội cũng còn nguyên vẹn cơ hội chinh phục danh hiệu Cup Nhà Vua. 

Lần gần nhất CĐV Sociedad được mừng một danh hiệu, là mùa 1986-1987, tức đã cách đây tận 33 năm. Thời gian ấy đủ dài để một thế hệ người hâm mộ Sociedad già đi, một thế hệ khác trưởng thành lên và một thế hệ măng non chớm nở. Và giờ đây, tất cả hy vọng của người Basque được trao cho cầu thủ chỉ mới 20 tuổi – Isak.

Với Sociedad, Isak đang tiếp tục sống trong những tháng ngày bay bổng, khi tài năng của anh được trân trọng và giúp ích cho tập thể.

Nhưng Alexander Isak không chỉ là niềm hy vọng của Sociedad. Chàng trai mới 20 tuổi này còn mang trong mình trọng trách gánh vác hàng công của cả tuyển Thụy Điển ở Euro 2020 tới đây. Ở vòng loại, Isak chủ yếu chỉ được sử dụng với vai trò kép phụ, nhưng cũng mau chóng để lại dấu ấn với ba bàn. Ở ngày hội châu lục hè này, Thụy Điển chung bảng với Tây Ban Nha, Ba Lan và một đại diện khác nữa của châu Âu. Đây sẽ là dịp để Isak đua tài với những chân sút hàng đầu như Lewandowski, Piatek, Milik, Morata, Diego Costa hay chính đàn anh ở Sociedad là Mikel Oyarzabal…

Ở quê nhà, các CĐV đặt biệt danh cho Isak là “Zlatan Ibrahimovic mới|. So sánh ấy vừa là sự ghi nhận với tài năng của Isak, đồng thời cũng là gánh nặng hy vọng, trách nhiệm mà cầu thủ sinh năm 1999 phải đảm đương. Nhưng bản thân Isak – ngoài sự khác biệt về màu da và gốc gác, thì còn nhiều điểm khác biệt nữa với tài năng lớn nhất lịch sử bóng đá Thụy Điển.

“Chúng tôi có một xuất thân đặc biệt, bởi vì chúng tôi đều là người Eritrean” – Nahom Ghidey – người thầy chỉ dạy cho Isak khi cậu bé chỉ mới 10 tuổi ở lò đào tạo trẻ của AIK kể lại trên BBC. “Cha mẹ Alexander đến Stockholm vào những năm 1980, sau cuộc nội chiến kéo dài ở Eritrean. Isak lớn lên như một người Thụy Điển thực thụ, nhưng trong nó là đặc trưng tính cách con người và nền văn hóa Eritrean không thể pha trộn”.

Để có một Alexander Isak điềm tĩnh, nghị lực và đầy bản lĩnh, cần phải nói đến xuất thân chàng trai này. Cha của Alexander – ông Teame là một giáo viên. Và như đã nói, Teame cùng gia đình từng trải qua những thời khắc sinh tử trong cuộc nội chiến ở Eritrean, nên họ trân quý những gì thuộc về giá trị cuộc sống. Gia đình nhà Isak sau ngày di cư đến Thụy Điển, mang đến cho đứa con trai một tuổi thơ êm đềm. Điều đó ảnh hưởng rất lớn đến quá trình hình thành tích cách của Alexander, giúp cậu trở thành một chàng trai dễ mến.

Đó cũng là một phần khác biệt giữa Alexander Isak và Zlatan Ibrahimovic. Huyền thoại của bóng đá Thụy Điển lớn lên ở Rosengard – quận trung tâm của thành phố Malmo sầm uất, náo nhiệt và xô bồ. Bên cạnh đó, cuộc hôn nhân đổ vỡ của cha mẹ cũng ảnh hưởng rất nhiều đến con người và tính cách gai góc đến phức tạp của Ibrahimovic.

Nhiều năm sau khi Ibrahimovic giải nghệ, bóng đá Thụy Điển mới nhìn thấy một chân sút đủ khả năng cáng đáng vị trí đầu tàu, với đà thăng tiến ngoạn mục của Isak. Ảnh: 

Trong mắt nhiều người, Ibrahimovic có cá tính mạnh mẽ. Với một số khác, anh chỉ là kẻ khoa trương, bộc trực và thích thể hiện. Ngược lại, tất cả đều thừa nhận rằng Isak là người khiêm tốn nhưng cũng đầy rắn giỏi.

Nils-Eric Johansson – cựu thủ quân và là huyền thoại của CLB AIK, nói về cậu em mà anh từng sát cánh: “Có nhiều cầu thủ trẻ tài năng, nhưng họ cần thời gian để kết nối với các đồng đội. Isak thì không. Cậu ấy chơi bóng với chúng tôi ở tuổi 16, nhưng cá tính như một chàng trai 26 tuổi vậy. Zlatan thích phô trương, trái ngược hoàn toàn với Isak. Có vẻ sự khoa trương đã giúp ích Zlatan cả trong lẫn ngoài sân cỏ, nên anh ta khoa trương một cách thường xuyên”.

Có lẽ chính cá tính trầm lắng là lý do để Isak đủ bản lĩnh nói không với Real Madrid trong tháng 1/2017, và chọn Dortmund hè năm đó. Tất nhiên, lựa chọn ấy không hẳn thành công, nhưng nó phản ánh chân thật về con người Isak – người vốn dĩ không hứng thú với những nơi hào nhoáng xô bồ.

Mặt khác, trước khi nói không với đội bóng Hoàng gia Tây Ban Nha, Isak đã nghiên cứu rất kỹ trường hợp của Odegaard – thần đồng bóng đá Na Uy gia nhập Real Madrid năm 2015 ở tuổi 16, nhưng giờ họ đang là đồng đội ở Sociedad. Isak không muốn đi vào vết xe đổ của Odegaard, và thế là cậu chọn Dortmund, rồi Willem II và giờ là Sociedad. Trên mỗi hành trình, Alexander Isak đều để lại những dấu chân bằng nỗ lực cá nhân, bằng ý chí vượt lên nghịch cảnh in hằn trong tâm trí những người bạn đồng hành.

Quang Minh – Vnexpress