Tranh luận việc cắt điện, nước khi xử lý vi phạm hành chính

Chính phủ đề xuất ngừng cung cấp dịch vụ điện, nước để phục vụ việc cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Nội dung này quy định tại điều 86, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính, được Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long trình tại phiên họp Thường vụ Quốc hội sáng 10/2.

Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long tại phiên họp Thường vụ Quốc hội sáng 10/2. Ảnh: Trung tâm báo chí Quốc hội
Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long tại phiên họp Thường vụ Quốc hội sáng 10/2. Ảnh: Trung tâm báo chí Quốc hội

Ủy ban Pháp luật – cơ quan chủ trì thẩm tra đã bác bỏ đề xuất trên. Ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm ủy ban lí giải, việc cung cấp điện, nước là giao dịch dân sự giữa nhà cung cấp và người sử dụng. Nếu người sử dụng không vi phạm các điều khoản trong hợp đồng hoặc vi phạm pháp luật trong việc sử dụng điện, nước thì không nên buộc nhà cung cấp cắt điện, nước.

Tuy nhiên, theo ông Tùng, có thể sử dụng việc “ngừng cung cấp điện, nước” như một biện pháp ngăn chặn vi phạm (không phải cưỡng chế). Biện pháp này chỉ được áp dụng đối với những hành vi mà điện, nước là điều kiện cần để thực hiện vi phạm; không làm ảnh hưởng đến sinh hoạt, hoạt động của cá nhân, tổ chức khác.

Đồng tình với Uỷ ban Pháp luật, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến nói, việc cắt điện, nước có thể hiệu quả trong một số trường hợp như vi phạm trật tự xây dựng, nhưng nếu coi đây là biện pháp cưỡng chế để áp dụng cho tất cả các vụ vi phạm hành chính thì chưa phù hợp.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng đề nghị cân nhắc đề xuất nêu trên để “không hành chính hóa quan hệ dân sự”. Theo bà, Chính phủ cần làm rõ bản chất của việc ngừng cung cấp điện, nước là biện pháp cưỡng chế hay ngăn chặn, từ đó quy định cho phù hợp.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân tại phiên họp Thường vụ Quốc hội sáng 10/2. Ảnh: Trung tâm báo chí Quốc hội
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân tại phiên họp Thường vụ Quốc hội sáng 10/2. Ảnh: Trung tâm báo chí Quốc hội

Trái lại, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh lại bày tỏ đồng tình với đề xuất của Chính phủ. Dẫn thực tế tại tỉnh Quảng Ninh, ông Thanh nói, khi giải phóng mặt bằng để thu hút đầu tư, nhiều trường hợp đã giải quyết theo đúng quy định nhưng vẫn chây ì. Lúc này, “cắt điện, nước” là biện pháp hiệu quả để “cưỡng chế thi hành”, để người vi phạm không còn điều kiện thực hiện hành vi vi phạm nữa.

Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long cũng khẳng định, Chính phủ đã cân nhắc khi bổ sung 2 biện pháp này vào luật. Theo ông, hiện có tới 10% quyết định xử lý vi phạm hành chính không được thực hiện, nên việc có thêm biện pháp cưỡng chế là cần thiết. Bên cạnh đó, biện pháp cắt điện, nước cũng đã được quy định trong pháp luật về xây dựng. 

“Nếu coi điện nước là hợp đồng dân sự cũng đúng, nhưng từ góc độ khác như hiệu lực quản lý nhà nước thì quan hệ thị trường hay dân sự đều có thể can thiệp bằng hành chính”, ông nói.

Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật xử lý vi phạm hành chính sẽ được trình Quốc hội tại kỳ họp giữa năm 2020.