“Trung Quốc đã theo dõi chặt chẽ và giám sát hành trình của chiến hạm Mỹ. Chúng tôi kêu gọi Mỹ xử lý vấn đề Đài Loan một cách phù hợp, tránh làm tổn hại quan hệ Trung – Mỹ cũng như hòa bình, ổn định trên eo biển Đài Loan”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng hôm nay nói với các phóng viên tại Bắc Kinh.
Ông Cảnh không nói rõ Trung Quốc đã dùng phương tiện, cách thức nào để theo dõi tàu chiến Mỹ. Trong những lần tàu chiến Mỹ đi qua eo biển Đài Loan trước đây, hải quân Trung Quốc thường triển khai chiến hạm bám đuôi ở khoảng cách an toàn.
Hải quân Mỹ xác nhận tàu tuần dương USS Shiloh đi qua eo biển Đài Loan ngày 16/1, cho biết đây là “hoạt động bình thường” nhằm thể hiện cam kết của Mỹ với khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương cởi mở và tự do. “Hải quân Mỹ sẽ tiếp tục hoạt động ở bất kỳ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép”, phát ngôn viên Hạm đội 7 hải quân Mỹ Joe Keiley hôm nay cho biết.
Tàu chiến Mỹ đi qua eo biển Đài Loan chỉ một tuần sau khi lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn tái đắc cử trong cuộc bỏ phiếu bầu người đứng đầu chính quyền và các đại diện cơ quan lập pháp của hòn đảo. Bà Thái thắng cử với số phiếu 57%, áp đảo đối thủ Hàn Quốc Du có quan điểm thân Bắc Kinh.
Trong bài phát biểu tuyên bố chiến thắng, bà Thái cho biết Bắc Kinh phải từ bỏ những mối đe dọa vũ lực chống lại Đài Bắc và hòn đảo này sẽ không nhượng bộ. Tuy nhiên, bà ám chỉ sẽ không tìm cách khiêu khích chính quyền đại lục khi nói Đài Loan muốn trở thành “đối tác” với những khu vực xung quanh, không phải là “vấn đề” của họ.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị sau đó cho rằng Đài Loan thống nhất với đại lục là điều tất yếu. “Chính sách ‘Một Trung Quốc’ sẽ không thay đổi theo bất cứ cách nào vì cuộc bầu cử địa phương ở Đài Loan. Việc củng cố và thống nhất đất nước Trung Quốc qua eo biển Đài Loan là không thể tránh khỏi. Đi ngược lại xu hướng đó ắt dẫn đến ngõ cụt”, ông Vương nói hôm 13/1.
Trung Quốc coi Đài Loan là một phần lãnh thổ chờ thống nhất, kể cả bằng vũ lực nếu cần thiết và khẳng định việc đi qua eo biển là vi phạm chủ quyền, trong khi Mỹ và nhiều quốc gia xem tuyến đường này là vùng biển quốc tế. Hải quân Mỹ gần đây tăng tần suất hiện diện tại eo biển Đài Loan bất chấp sự phản đối gay gắt từ Trung Quốc.
Vũ Anh (Theo Reuters) – Vnexpress
