Tại báo cáo về “Chính sách kinh tế vĩ mô và ngoại hối của các đối tác thương mại lớn của Mỹ” ban hành ngày 14/1, Việt Nam tiếp tục nằm trong danh sách 10 quốc gia cần giám sát. Nhóm này gồm cả Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đức, Italy, Ailen, Singapore, Malaysia, Thụy Sỹ. Trước đó, Việt Nam nằm trong danh sách giám sát của Báo cáo tháng 5/2019 do đáp ứng hai tiêu chí về thặng dư thương mại song phương với Mỹ và thặng dư cán cân vãng lai. Và theo quy định, một quốc gia vào danh sách giám sát sẽ tiếp tục được theo dõi trong hai kỳ báo cáo tiếp theo.
Ba tiêu chí để xem xét một nước thao túng tiền tệ là thặng dư thương mại hàng hóa song phương với Mỹ ít nhất 20 tỷ USD, thặng dư cán cân vãng lai tương đương ít nhất 2% GDP, can thiệp một chiều và kéo dài trên thị trường ngoại tệ. Việc can thiệp một chiều và kéo dài trên thị trường ngoại tệ thể hiện qua việc mua ròng ngoại tệ ít nhất 6 trên 12 tháng với tổng lượng ngoại tệ mua ròng ít nhất 2% GDP trong 12 tháng.
Tại báo cáo tháng 1/2020, Việt Nam chỉ đáp ứng một tiêu chí là thặng dư thương mại hàng hóa song phương với Mỹ 47 tỷ USD, vượt con số 20 tỷ USD. Với hai tiêu chí khác, Việt Nam không vi phạm. Thặng dư cán cân vãng lai của Việt Nam tương đương 1,7% GDP và can thiệp mua ròng trên thị trường ngoại tệ chỉ tương đương 0,8% GDP.
Bộ Tài chính Mỹ cho biết, Việt Nam không công bố dữ liệu về can thiệp ngoại hối tuy nhiên đã cung cấp dữ liệu đáng tin cậy rằng, các giao dịch mua ngoại hối ròng trong 4 quý tính đến tháng 6/2019 chỉ tương đương 0,8% GDP. Mỹ cũng xác nhận Việt Nam đã can thiệp cả hai chiều trong suốt 4 quý này.
Trước đó, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng cũng khẳng định, “Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước không bao giờ có ý định dùng chính sách tiền tệ nói chung và tỷ giá nói riêng để cạnh tranh không lành mạnh với các đối tác thương mại”.
Bên cạnh đó, Mỹ khuyến nghị Việt Nam nên ưu tiên cải thiện chất lượng và độ chính xác của dữ liệu tài chính, cho phép nhà điều hành giám sát và ứng phó tốt hơn với các lỗ hổng tài chính.
Theo Bộ Tài chính Mỹ, Việt Nam cũng nên giảm sự phụ thuộc vào các mục tiêu tăng trưởng tín dụng để các tổ chức tài chính phân bổ vốn và quản lý rủi ro tốt hơn. Khi tăng cường khung chính sách tiền tệ và dự trữ đạt mức phù hợp, Việt Nam cũng nên giảm bớt sự can thiệp và cho phép điều chỉnh tỷ giá theo nguyên tắc kinh tế căn bản.
Trong thời gian tới, Mỹ tiếp tục theo dõi các thông tin, số liệu về thương mại, cán cân vãng lai, các chính sách kinh tế vĩ mô, tiền tệ của Việt Nam và có thể sẽ tiếp tục trao đổi, làm việc với các cơ quan Việt Nam nếu cần thiết.
Quỳnh Trang – Vnexpress
