Tại cuộc tọa đàm “quy định mới trong phòng chống tác hại của rượu, bia”, ông Bùi Sỹ Lợi – Phó chủ nhiệm Uỷ ban về các vấn đề xã hội đã thông tin xung quanh lý do Quốc hội ban hành quy định “đã lái xe thì không uống rượu bia” – nghĩa là mức phạt được áp dụng ngay khi nồng độ cồn trong máu hoặc khí thở vượt qua con số 0.
Theo ông, khi đưa dự thảo Luật phòng chống tác hại của rượu, bia ra Quốc hội, quy định về xử phạt nồng độ cồn con khác nhau. Lúc đầu, cơ quan soạn thảo đưa ra phương án có tỷ lệ nồng độ cồn nhất định mới phạt.
Sau đó, khi bàn đến vấn đề này, nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng phải cấm tuyệt đối. Bởi trong lúc các đại biểu đang bàn về Luật này (năm 2018 và 2019), “ngoài đường xảy ra rất nhiều vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng liên quan đến rượu, bia”.
Ông Lợi kể lại, có đại biểu nêu vấn đề, “nếu Quốc hội không quy định cấm tuyệt đối rượu bia khi điều khiển phương tiện giao thông là không cứu nhân dân”; người khác thì lo lắng “sáng ra khỏi nhà đi làm mà không biết tối có về an toàn hay không?”. Từ cách tiếp cận này, Quốc hội đồng thuận cần phải có chế tài đủ mạnh để dần chấm dứt tình trạng uống rượu, bia trước khi lái xe. Đồng thời, mức xử phạt nồng độ cùng phải “lấy số đông, lấy cái sống còn của con người để làm luật”.
Dẫn số liệu từ Uỷ ban an toàn giao thông quốc gia, ông Bùi Sỹ Lợi cho hay, 6 ngày sau khi nghị định 100 có hiệu lực, mỗi ngày toàn quốc giảm 4 vụ tai nạn giao thông có người chết.
“Tôi hoàn toàn tin tưởng đây là đạo luật mang lại niềm vui, hạnh phúc cho người dân. Tại các cuộc liên hoan, mọi người tự nhắc nhau đã uống không lái xe. Đây là điều rất đáng mừng”, đại diện Uỷ ban về các vấn đề xã hội chia sẻ và kêu gọi người dân ủng hộ chính sách nêu trên.
Cũng tại toạ đàm, bà Trần Thị Xuân Hằng, Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) cho hay, tùy theo tình hình xã hội từng nước có quy định khác nhau về nồng độ cồn, hiện trên thế giới có hơn 30 nước cấm từ mức 0 với lái xe chuyên nghiệp hay lái xe dưới 21 tuổi. “Việt Nam có mức độ sử dụng rượu bia nghiêm trọng, cần đưa ra mức cảnh tỉnh”, bà Hằng nói.
Với ý kiến lo ngại ăn hoa quả có cồn sẽ bị phạt, đại diện Bộ Y tế nói, lượng cồn trong hoa quả rất nhỏ, khi ăn xong thì cồn bay gần hết trong hơi thở, còn nếu ăn nhiều thì mới vượt qua mức 0. Các chuyên gia y tế khuyên nên ăn hoa quả 15 phút trước bữa ăn, hoặc yêu cầu cảnh sát giao thông thổi lại lần 2.
Giải thích việc nghị định 100 có hiệu lực chỉ sau 2 ngày ra đời, ông Khuất Việt Hùng, Phó chủ tịch Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia nói, các cơ quan đã đề nghị làm nghị định này theo trình tự rút gọn và được Chính phủ đồng ý để phù hợp với thời điểm Luật phòng chống tác hại rượu, bia có hiệu lực từ 1/1/2020.
Ông Hùng nêu rõ, nghị định 100 không phải mới hoàn toàn mà là sửa đổi nghị định 46; nội dung mới là thêm trường hợp bị cấm tham gia giao thông khi có nồng độ cồn (xe máy và xe thô sơ), nâng chế tài đối với các vi phạm.
Nghị định 100 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt (thay thế nghị định 46 năm 2016), có hiệu lực từ 1/1/2020.
Theo đó, chỉ cần có nồng độ cồn vượt mức 0, lái xe sẽ bị phạt. Mức phạt cao nhất với người đi xe đạp là 400.000 đến 600.000 đồng; xe máy 6 đến 8 triệu đồng, tước giấy phép lái xe 22-24 tháng; ôtô 30 đến 40 triệu đồng, tước giấy phép lái xe 22-24 tháng.
