Mới đây, Bill Gates cho biết đang xem xét tài trợ 3 triệu USD vào dự án ngăn chặn sự nóng lên của Trái Đất do các nhà khoa học Đại học Harvard thử nghiệm, bằng cách phun hàng triệu tấn bụi vào tầng bình lưu để cản bớt sức nóng của mặt trời. Dự án này có tên Stratospheric Controlled Perturbation Experiment (viết tắt SCoPEx).
Theo các nhà khoa học tại ĐH Harvard, dự án sẽ cần hơn 800 phi cơ mỗi ngày để mang hàng triệu tấn bụi lên tầm cao 12 dặm (khoảng 19 km) so với bề mặt Trái Đất, sau đó phun vào tầng bình lưu. Về lý thuyết, bụi trong không khí sẽ tạo ra một tấm che nắng khổng lồ, ngăn cản một phần các bức xạ độc hại của mặt trời. Bên cạnh đó, lớp bụi không khí này cũng giúp hạ nhiệt trên Trái Đất, đồng thời ngăn chặn quá trình nóng lên toàn cầu.
Với số tiền tỷ phú Bill Gates dự kiến tài trợ, các nhà khoa học ĐH Harvard muốn làm một thử nghiệm nhỏ bằng cách sử dụng một khinh khí cầu mang khoảng 2 kg bụi canxi cacbonat (calcium carbonate) có kích thước của một chiếc túi bột nhỏ vào khí quyển cách mặt đất 12 dặm trên sa mạc New Mexico. Những cảm biến trên khinh khí cầu sẽ ghi nhận lại hầu hết sự thay đổi về mật độ bức xạ trong ánh nắng mặt trời sau khi bị đám mây bụi chặn bớt. Sau 24 giờ, số bụi này sẽ được thu hồi và các nhà khoa học sẽ phân tích những số liệu thu thập được nhằm đánh giá tính hiệu quả của dự án.
Tuy nhiên, thử nghiệm này đang bị trì hoãn bởi những lo ngại rằng nó có thể gây ra một loạt phản ứng dây chuyền tai hại như thay đổi khí hậu dẫn đến hạn hán, bão lụt.
Một trong những giám đốc của dự án, ông Lizzie Burns, thừa nhận: “Ý tưởng của chúng tôi nghe có vẻ khủng khiếp nhưng sự thay đổi khí hậu còn nghiêm trọng hơn. Một hội đồng gồm các chuyên gia độc lập đã được thành lập để đánh giá các rủi ro có thể liên quan đến dự án này”.
Dự án được đại học Harvard và tỷ phú Bill Gates lấy ý tưởng dựa trên vụ phun trào núi lửa Pinatubo ở Philippines năm 1991 khiến 700 người thiệt mạng và 200.000 người mất nhà ở. Lần đó, núi lửa Pinatubo phun ra 20 triệu tấn tro bụi tạo nên đám mây bụi khổng lồ che phủ một phần bề mặt Trái đất suốt một năm rưỡi. Đám mây bụi này đã khiến nhiệt độ toàn cầu giảm xuống 0,5 độ C trong vòng hơn một năm trước khi hoàn toàn tan biến.
Theo các nhà khoa học, nếu dự án này thành công, không chỉ hiện tượng nóng lên toàn cầu bị đẩy lùi mà sức khỏe của con người cũng cải thiện. Tuy nhiên, ý tưởng này gặp phải nhiều ý kiến phản đối.
Sau khi rời Microsoft, Bill Gates thực hiện nhiều dự án phát triển và bảo vệ môi trường. Trước đó ông cũng đầu tư hàng chục triệu USD vào dự án làm nhà vệ sinh “giun đất” không cần nước xả ở Ấn Độ hay thực hiện các nghiên cứu chống bệnh dịch tại châu Phi. Vợ chồng Bill Gates đang cho đi hàng tỷ USD cho các tổ chức từ thiện và dự án nghiên cứu liên quan đến y tế, giáo dục.
Sơn Nam (Theo Educate inspire change) – Ngoisao.net
