Anh Lê Văn Viện, 40 tuổi, trú ở thôn Xuân Tiến, xã Gio Việt, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị, người trúng mẻ cá bè vàng hơn 120 tấn, để dành gần một tấn cá làm quà chia lộc đầu năm cho bà con.
Đúng 10 giờ 30 phút ngày 12-2, chiếc tàu cá 410 CV của anh Lê Văn Viện từ từ hướng về ngôi nhà ông Lê Văn Hiền, bố đẻ anh Viện. Đứng trên tàu, anh Viện vẫy tay chào gia đình, bà con nội, ngoại, anh em và xóm làng đến chia vui cùng gia đình anh trong niềm vui đại cát đầu năm của đời ngư dân. Ngôi nhà của ông Lê Văn Hiền tiếng cười nói của bà con thân tộc hân hoan, xôn xao hơn mọi ngày, rộn ràng cả xóm nhỏ.
Tàu cập bến, bà con bước đến mạn, mỗi người được nhận lộc là con cá bè vàng đang tươi nguyên; những người xa lạ cũng được tặng quà; nếu ai có ngại ngùng, không nhận quà, muốn mua thì cũng bán với giá rất hữu nghị. Anh Viện điềm tĩnh, hạnh phúc nhìn bà con vui vẻ khi được chia lộc đầu năm.
Cuộc trò chuyện giữa tôi và anh Viện luôn bị gián đoạn vì bạn đánh cá khắp các ngư trường mọi miền đất nước gọi điện đến chúc mừng, chia vui. Chuyện may mắn trúng lộc đầu năm của anh Viện vô cùng hấp dẫn. Chuyến tàu đánh cá do anh Viện làm thuyền trưởng khởi hành rời khỏi bến cảng thôn Xuân Tiến khi mặt trời của ngày mùng 4 Tết (8-2) đang ló dạng ở phía đông. Chỉ vài tiếng sau tàu ra đến ngư trường Cồn Cỏ, anh Viện liền phát hiện được bầy cá bè vàng, nhưng cũng như bao lần trước, anh Viện tiếp tục cho tàu lướt qua để đi đánh cá cơm, cá duội vì cho rằng chưa đúng thời điểm buông lưới. Đã nhiều lần anh Viện thất bại và tiếc ngẩn ngơ khi bầy cá bè vàng bơi như tên bắn mỗi khi anh pha đèn, buông lưới.
Đến tối ngày mùng 4 Tết, khi đã đánh cá ở một vùng biển khá xa, anh Viện nghe tin một trong chín chiếc tàu cùng xuất phát ra khơi với anh hôm đó đánh trúng cá bè vàng, bán được 600 triệu đồng. Thông tin này thôi thúc anh Viện quyết định quay trở lại tọa độ trên, nơi anh phát hiện đàn cá bè vàng vào sáng mùng 4 Tết (8-2) để tung chiêu.
Lúc ấy là sáng mùng 6 Tết(10-2), dùng máy dò ngang dò bụng biển, anh Viện mừng đến run người khi phát hiện bầy cá bè vàng quấn lấy nhau như một khối khổng lồ và ước tính đến trăm tấn. Nhưng chọn thời điểm nào thích hợp để ra tay dàn đan thế trận bắt gọn được chúng là chuyện rất khó, phải tính toán hết sức kỹ lưỡng. Đợi hơn mười tiếng nữa, đến gần 20 giờ cùng ngày, khi con nước trên biển đạt độ chuẩn (anh Viện bí mật về độ chuẩn), gió biển cũng phù hợp, tiếp tục dò máy thấy bầy cá không di chuyển, nằm lặng im trong biển nước. Theo kinh nghiệm đi biển, anh Viện hiểu rằng vận may của mình đã đến vì tín hiệu đó cho thấy bầy cá đang ngủ nên cần ra tay kịp thời. Loại cá này bơi rất nhanh, khi nó đang di chuyển trên biển thì khó buông kịp lưới để vây bắt. Vừa phát lệnh buông lưới, anh Viện vừa cầm bánh lái điều khiển con tàu chạy vòng tròn trong mười phút thì vây được hết đàn cá vào lưới.
Điều đặc biệt loại cá này khi bị trúng lưới nó không lặn xuống biển mà bơi lên trên mặt nước. Anh viện cho anh em đưa ba thuyền thúng xuống biển, bắt từng con cá một đưa lên tàu. Đây là thời gian vô cùng gian nan với các ngư dân. Mười một người trên tàu không thể bắt hết hơn 100 tấn cá nên anh Viện huy động thêm chín tàu trong đoàn đánh cá cùng nhau vây bắt. Trong bờ, tàu trung chuyển tức tốc chạy ra tiếp tế nhân lực, lương thực, thực phẩm và chở cá về bờ để kịp bán cho tư thương.
Đúng hai giờ sáng của ngày 12-2, máy điện thoại của tôi đổ chuông, từ ngư trường Cồn Cỏ anh Viện thông báo những con cá cuối cùng trong lưới đã được đưa lên tàu. Anh em bắt đầu trở về đất liền trong niềm vui hân hoan khi ánh sao vừa mờ, trời vừa kịp sáng, nắng hồng ngày đầu năm xuất hiện trên biển.
Bơ phờ, người nhuộm đặc mùi cá tươi nhưng anh Viện cùng mười ngư dân trên tàu ai cũng vui hớn hở. Chưa kịp thống kê chi tiết nhưng anh Viện cho biết tính sơ bộ lượng cá bán cho tư thương Nghệ An ngay trên biển và bán cho tư thương tại Cảng cá Cửa Việt đến hơn 120 tấn, chia cho các bạn thuyền với người lao động, còn lại anh Viện được hưởng 50% trị giá của mẻ cá khổng lồ này. Thấy anh trúng lớn, tư thương ép giá, ban đầu họ mua 60 nghìn đồng nhưng về sau chỉ mua 40 nghìn đồng/kg.
Anh Viện chia sẻ để đánh được mẻ cá lớn như vậy là tổng hòa của các điều kiện: may mắn, sự chuẩn bị từ sớm của bản thân và quyết tâm vượt qua những trở ngại của ngoại cảnh và sự đoàn kết của anh em trên tàu. Hai năm trước, Nghị định 67 của Chính phủ ra đời, anh Viện vay gần hai tỷ đồng để đóng mới con tàu và mua sắm trang thiết bị hiện đại, quyết tâm làm giàu với nghề đánh cá. Chính sự quyết tâm ấy cùng với tài trí và sự may mắn của bản thân đã giúp anh Lê Văn Viện có được quả ngọt như hôm nay.
Ông Lê Văn Hiền, bố anh Viện cho biết, người dân thôn Xuân Tiến, xã Gio Việt có hơn sáu thế kỷ sinh sống ở vùng ven biển Cửa Việt, hành nghề đi biển phát triển kinh tế, vừa tham gia gìn giữ, bảo vệ lãnh hải của Tổ quốc; song dòng họ Lê của ông mới ra ngư trường lớn đánh cá từ hơn năm mươi năm nay; trước đó, đa phần bà con dòng họ này sống bằng nghề đánh cá ven cửa sông. Học xong THCS, anh Viện theo cha đi đánh cá trên biển và sớm thể hiện được tài trí của một ngư dân trước sóng gió biển khơi.
Chia tay, anh Viện gửi tôi hơn 10 kg cá bè vàng tặng các cháu mồ côi ở Mái ấm tình hồng Quảng Trị với mong muốn các cháu có được bữa ăn tươi có chất lượng chia vui cùng gia đình anh, để anh và các ngư dân tiếp tục hát bài ca gọi cá vào, góp phần thay đổi phận đời của bao ngư dân.
Bài và ảnh: LÂM QUANG HUY – Nhandan.com.vn
