Nhiều trẻ phản ứng sau tiêm vắc-xin: Bộ trưởng Y tế lên tiếng

Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến lý giải nguyên nhân khiến 3 trẻ tử vong sau tiêm vắc-xin.

Đầu tháng 1 vừa qua vắc xin ComBe Five mới đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng vừa qua khiến nhiều trẻ bị phản ứng sau tiêm như: sốt cao, khóc, khó thở… khiến nhiều bà mẹ lo lắng. Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến khẳng định, đó là những phản ứng tốt.

Do trùng hợp bệnh lý ngẫu nhiên?

Trước sự việc 3 trường hợp tử vong sau tiêm vắc xin ComBE Five, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, 3 trẻ sau tiêm vắc xin có phản ứng không mạnh như vắc xin Quinvaxem thời gian trước, trẻ sau tiêm chỉ sốt nhẹ, nằm yên nhưng khi bố mẹ phát hiện đưa đi bệnh viện đã chuyển nặng, tử vong.

“Với trường hợp trẻ tử vong, có thể giải thích là do trùng hợp với một số bệnh lý ngẫu nhiên hoặc nhiều nguyên nhân như ngạt thở, sặc sữa, nằm nghiêng gây ngạt, suy hô hấp…” Ngoài ra, cũng có thể do cơ địa trẻ mẫn cảm, phản ứng mạnh hơn với kháng nguyên có trong vắc xin ComBE Five. Bên cạnh đó, cũng không loại trừ khả năng, trẻ có phản ứng sau tiêm song gia đình chưa phát hiện kịp thời, hoặc trẻ không được xử lý sốc phản vệ nhanh nhất”, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết.

Liên quan đến thông tin hiện dư luận đang rất quan tâm là một trẻ ở Hà Nội sau tiêm vắc xin ComBe Five đã tử vong, ngày 16/1, Sở Y tế Hà Nội đã tổ chức họp Hội đồng chuyên môn đánh giá về trường hợp bé gái Kiều Hải Y. (hơn 2 tháng tuổi ở xã Cần Kiệm, huyện Thạch Thất) tử vong sau khi tiêm vắc xin ComBE Five.

Ông Nguyễn Nhật Cảm, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội cho biết, do trẻ tử vong trước khi được cấp cứu vào Bệnh viện Đa khoa huyện Thạch Thất nên các chuyên gia không thu thập được những biểu hiện lâm sàng ban đầu.

Tuy nhiên, theo ông Cảm, sau khi xem xét lại toàn bộ sự việc, Hội đồng chuyên môn nghĩ nhiều tới nguyên nhân trẻ tử vong do sốc phản vệ. “Đây là một trường hợp phản ứng nặng sau tiêm chủng. Tuy nhiên, nguyên nhân cuối cùng phải chờ kết quả giám định pháp y sau khi thực hiện mổ tử thi. Kết quả này sẽ có trong khoảng 1 tháng nữa”, ông Cảm thông tin thêm.

Tiêm vắc-xin phải có phản ứng nhẹ mới tốt

Bà Tiến cho rằng phần lớn sau tiêm chủng là phản ứng sốt, đau tại chỗ. Tất cả các loại vắc xin, kể cả thuốc điều trị đã tiêm vào người chắc chắn có tỉ lệ phản ứng từ nhẹ đến nặng. Nhưng trên thế giới hay tại Việt Nam, chúng ta vẫn phải tiêm vì xác suất, tỉ lệ cứu sống người cao hơn rất nhiều tỉ lệ tai biến.

Bộ trưởng Y tế cũng khẳng định, với người càng khoẻ mạnh, trẻ bụ bẫm thì phản ứng sốt càng cao, chứng tỏ kháng nguyên sinh kháng thể tốt còn với trẻ yếu thường không đáp ứng khi tiêm kháng nguyên vào cơ thể nên gần như không có phản ứng. Và trẻ em bé sốt, quấy khóc, bỏ ăn là phản ứng thông thường hay có nhiều trẻ có phản ứng sưng, đỏ, đau.

Do chưa hiểu cơ chế như vậy nên nhiều bậc phụ huynh tìm tới các loại vắc xin dịch vụ với thành phần vô bào (vắc xin tiêm chủng mở rộng ComBe Five là toàn tế bào) và cho rằng vắc xin vô bào an toàn hơn vắc xin toàn tế bào nhưng theo các chuyên gia y tế, kháng nguyên sinh kháng thể của vắc xin vô bào có thể không tốt bằng vắc xin có thành phần toàn tế bào. Vây nên, nhiều trẻ tiêm vắc xin dịch vụ vẫn có nguy cơ mắc bệnh do kháng nguyên sinh kháng thể thấp hơn.

Người đứng đầu ngành Y tế cho biết khi không tiêm chủng, bệnh nhân sẽ mắc nhiều bệnh nguy hiểm và có thể đối mặt nguy cơ tử vong cao, chi phí điều trị bệnh nhiều, trong khi đó, tiêm chủng đảm bảo phòng bệnh tốt, chi phí lại thấp. Tuy nhiên, nhìn nhận cả về thực tiễn lẫn lý thuyết, tiêm chủng không an toàn tuyệt đối.

Về lo ngại của nhiều các bậc cha mẹ sau khi nhiều trẻ gặp phản ứng sau tiêm vắc xin ComBe Five nói riêng và các vắc xin khác nói chung, Bộ trưởng Bộ Y tế lý giải, tiêm chủng là cách chúng ta đưa một lượng kháng nguyên không đủ gây bệnh có khả năng kích thích cơ thể, gây ra lượng kháng thể để chống lại bệnh tật.

Trẻ đã được tiêm chủng khi gặp vi rút sẽ có sẵn kháng thể để chống lại bệnh tật. Do vậy, khi vào cơ thể, kháng nguyên sinh kháng thể sẽ có phản ứng, nhẹ nhất là sốt. Nếu không có phản ứng đó sẽ khó sinh ra kháng thể chủ động.