Một tuần sau khi ông Lương Hữu Phước, 55 tuổi, nhảy lầu tự tử phản đối bản án 3 năm tù về tội Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ của TAND tỉnh Bình Phước, TAND Cấp cao tại TP HCM ra quyết định kháng nghị đề nghị Ủy ban thẩm phán xét xử giám đốc thẩm hủy toàn bộ bản án sơ thẩm của TAND TP Đồng Xoài và phúc thẩm của TAND tỉnh Bình Phước, giao hồ sơ cho Công an tỉnh điều tra lại.
Trước đó, các cơ quan tố tụng Trung ương và khu vực đã rút hồ sơ xem xét lại toàn bộ vụ án. Kháng nghị của TAND Cấp cao chỉ ra hàng loạt tình tiết chưa được làm rõ trong quá trình điều tra, truy tố xét xử ông Phước.
Theo kháng nghị, trong phiên phúc thẩm lần đầu, TAND Bình Phước đã trả hồ sơ điều tra lại do “có nhiều thiếu sót trong việc điều tra thu thập chứng cứ, vi phạm nghiêm trọng tố tụng” nhưng cơ quan điều tra đã không làm rõ những vấn đề được nêu trong bản án. Tòa án cấp sơ thẩm và phúc thẩm xử lần hai vẫn chưa xem xét đầy đủ các nguyên nhân dẫn tới vụ tai nạn làm ông Trần Hữu Quý tử vong và đưa ra nhận định ông Phước không tuân thủ quy tắc giao thông, chuyển hướng xe không quan sát, không nhường đường cho xe đi ngược chiều là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tai nạn là chưa đủ căn cứ, toàn diện và khách quan.
Quá trình điều tra, ông Lâm Tươi – người chạy xe máy chở anh rể va chạm với ông Phước gây ra tai nạn chết người, xác định khi cách khoảng 50 m, ông này nhìn thấy ông Phước và ông Quý đang ở trên xe phía lề đường bên trái. Nhưng khi cách xe của ông Phước 5 m, ông Tươi mới nhìn thấy xe của ông này chuyển hướng sang đường nên không kịp phanh. Biên bản hiện trường thể hiện mặt đường không có dấu vết phanh của xe ông Tươi.
“Như vậy, trong điều kiện mặt đường thông thoáng, ánh sáng rõ, không bị che chắn tầm nhìn, ông Tươi đã phát hiện xe do bị cáo Phước điều khiển từ vị trí cách 50 m mà tại sao ông Tươi không giảm tốc độ. Đến khi hai xe cách nhau gần 5 m ông Tươi mới hoảng hốt, dẫn đến đâm thẳng vào xe của bị cáo Phước”, kháng nghị nêu.
Theo lời khai của ông Tươi và người anh rể thì tốc độ xe lúc trước khi va chạm khoảng 50 km/h đến 60 km/h. Bà Liên (vợ nạn nhân Quý) và bị cáo Phước đều xác định ông Tươi chạy xe với tốc độ rất nhanh. Tuy nhiên, cơ quan điều tra chưa làm rõ tốc độ xe ông Tươi chạy trước khi va chạm là bao nhiêu để xác định ông Tươi có vi phạm quy định về tốc độ tối đa theo báo hiệu tại đoạn đường xảy ra tai nạn hay không?
Đồng thời, ông Tươi chưa có giấy phép lái xe, uống rượu bia khi tham gia giao thông (nồng độ cồn 0,57miligam/l lít khí thở). Do đó, theo tòa cần phải làm rõ việc ông Tươi không xử lý được tình huống xảy ra do nguyên nhân nào, thiếu quan sát, sự kiện bất ngờ, do không đủ tỉnh táo, vi phạm quy định về tốc độ tối đa hay chưa đủ kỹ năng điều khiển xe.
Ngoài ra, bà Liên có lời khai xác định, ngay trước khi xe xảy ra tai nạn nhìn thấy ông Tươi quay đầu nói chuyện với người ngồi sau. “Cơ quan điều tra chưa kết luận với vị trí và khoảng cách của bà Liên đối với vị trí tai nạn xảy ra thì có thể vừa quan sát thấy ông Tươi quay đầu về phía sau nói chuyện với anh rể, vừa quan sát thấy hướng di chuyển xe của bị cáo Phước và cử động của bị hại Quý hay không?”, kháng nghị nêu.
Theo TAND Cấp cao, căn cứ vào bản ảnh và biên bản khám nghiệm hiện trường và lời khai của ông Tươi cần phải tiến hành thực nghiệm điều tra hoặc giám định để xác định hướng tác động và ông Tươi chạy xe cách lề đường bên phải bao nhiêu mét, có đi đúng phần đường bên phải theo quy định hay không. Bởi, dấu vết cà thể hiện xe của ông Phước bị trượt đổ theo hướng từ tim đường vào phía lề và cách 2,2 m nhưng cơ quan điều tra chưa làm rõ để xác định hướng va chạm của xe.
Quá trình điều tra xét xử, bị cáo Phước khai trước khi chuyển hướng đã bật đèn xi nhan. Những người làm chứng khai không thấy nhưng cũng không khẳng định bị cáo có bật đèn xi nhan hay không. Biên bản kiểm tra xe ông Phước ngày 12/5/2017 thể hiện, công tắc để bật xi nhan vẫn còn nằm ở giữa không bật sang bên phải hay trái, nhưng trước đó 5 tháng xe đã được kiểm tra toàn diện. Do vậy, kết quả này chưa đủ căn cứ để xác định ông Phước có bật đèn xi nhan khi sang đường hay không. Cơ quan điều tra cũng không kết luận về vấn đề này.
Hơn nữa ông Phước khai lúc chở nạn nhân Quý về nhà lấy nón bảo hiểm, ông này say nên chồm người lên phía trước ghì tay mình. Trong khi bà Liên khai có nhìn thấy chồng vịn tay vào vai của bị cáo Phước. Tuy nhiên, các cơ quan tố tụng chưa làm rõ có hay không tình tiết này để xác định ông Phước có bị hạn chế về khả năng điều khiển xe hay không.
Theo nội dung vụ án, sáng 15/1/2017, ông Phước đến nhà hàng xóm chơi, uống vài ly rượu. Đến trưa, ông được người bạn mời đến nhà trong đó có anh Quý và uống thêm 3 ly rượu. Cả nhóm rủ nhau đi hát karaoke nhưng anh Quý không có mũ bảo hiểm nên được ông Phước chở về nhà lấy.
Đến trước nhà anh Quý trên đường Nguyễn Huệ, ông Phước dừng lại, rồi rẽ trái sang đường. Khi cả hai đến phần đường ngược lại thì bị xe máy do Lâm Tươi (20 tuổi) chở anh rể đâm phải khiến ông Phước bị thương, anh Quý tử vong sau hai ngày điều trị.
Tháng 5/2017, ông Phước bị Công an Đồng Xoài khởi tố, còn Lâm Tươi bị xử phạt hành chính 4,5 triệu đồng.
Bị TAND TP Đồng Xoài tuyên phạt 3 năm tù (tháng 3/2018), ông Phước kháng cáo kêu oan. TAND tỉnh Bình Phước sau đó xử phúc thẩm tuyên trả hồ sơ điều tra lại. Các cơ quan tố tụng Bình Phước sau đó giữ nguyên quan điểm, tiếp tục truy tố xét xử ông Phước.
Ngày 29/5, sau nhiều ngày xét xử và nghị án, TAND Bình Phước xử phúc thẩm giữ nguyên mức án 3 năm tù đối với ông Phước. Cho rằng mình bị oan, vài giờ sau buổi tuyên án ông Phước đã quay lại tòa nhảy lầu tự tử.
Hải Duyên – Vnexpress